Author :
Abstract
Araştırma; okul öncesi, sınıf ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının problem çözme süreçlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışması modelinin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu Doğu Anadolu’da orta ölçekli bir ilde bulunan Eğitim Fakültesinde 2018-2019 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde eğitim görmekte olan 19 okul öncesi, 20 sınıf ve 20 ilköğretim matematik öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Problem Çözme Süreci Formları’ (PÇSF) aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmada betimsel analiz yöntemi kullanılmış olup yapılandırılmış problem çözme süreci formları ile elde edilen veriler araştırmacı ve bir uzman tarafından hazırlanan değerlendirme ölçütleri yardımıyla değerlendirilmiştir. Problem çözme alanda çok önemli bir isim olan George Polya’nın problem çözme basamakları esas alınarak okul öncesi öğretmen adayları, sınıf öğretmen adayları ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının problem çözme süreçleri ayrıntılı bir şekilde incelemektir. Polya’nın problem çözme basamaklarından ilki olan problemi anlama basamağında sınıf öğretmen adaylarının; problemin çözümü basamağında okul öncesi öğretmen adayları ile sınıf öğretmen adaylarının; son olarak çözümün değerlendirilmesi basamağında ise genel olarak okul öncesi öğretmen adaylarının, sınıf öğretmen adaylarının ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının çoğunun sorun yaşadığı görülmüştür. Araştırma sonuçları doğrultusunda problemin sonucu yerine problemim çözüm sürecine önem verilebilir. Ayrıca lisans programlarında problem çözme ve problem çözme öğretimi içerikli derslerin sayısı arttırılabilir ve içeriği zenginleştirilebilir.
Keywords
Abstract
This research is performed in order to examine the problem solving processes of preschool, elementary school and secondary school mathematics teacher candidates. Case study model that one of the qualitative research approaches is used for the working group which consist of 19 preschool teacher candidates, 20 elementary school teacher candidates and 20 secondary school mathematics teacher candidates in the 2018-2019 spring term in the Faculty of Education in a city of Eastern Anatolia. The data is obtained through 'Problem Solving Process Forms' (PSPF) developed by researcher. Descriptive analysis method was used in the research and the data obtained through structured problem solving process forms were evaluated by means of evaluation criteria prepared by the researcher and an expert. The problem solving processes of preschool, classroom and primary school mathematics teacher candidates are examined in detail, based on the problem solving steps of George Polya, a very important name in the field of problem solving. In the step of understanding the problem, which is the first step of the Polya's problem solving method, the elementary teacher candidates; in the step of solving the problem, preschool teacher candidates and elementary school teacher candidates; lastly, in the step of evaluating the solution, preschool, elementary school and secondary school mathematics teacher candidates have been found to have difficulty. In accordance with the research results, emphasis can be placed on the process of solving the problem rather than the outcome of the problem. Morover it is recommended to add a course including problem solving and teaching of problem solving content in the undergraduate program.
Keywords
- Aksüt, P. (2015). 5-6 yaş okul öncesi çocuklarına problem çözme becerisinin kazandırılmasında etkinlik temelli fen öğretim uygulamalarının etkisinin incelenmesi *Yayımlanmamış doktora tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Altun, M. (2010). İlköğretim 2.kademe matematik öğretimi, (7.Baskı). Alfa Aktüel Yayıncı- lık.
- Arıkan, E. E. ve Ünal, H. (2012). Farklı profillere sahip öğrenciler ile çoklu yoldan prob- lem çözme. Bülent Ecevit Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(2), 76-84.
- Arsal, Z. (2009). Öz düzenleme öğretiminin ilköğretim öğrencilerinin matematik başa- rısına ve tutumuna etkisi. Eğitim ve Bilim, 24(152), 3-14.
- Arslan, Ç. ve Altun, M. (2007). Learning to solve non-routine mathematical problems. İlköğretim Online, 6(1), 50-61.
- Artut, P. D. ve Tarım, K. (2006). İlköğretim öğrencilerinin rutin olmayan sözel prob- lemleri çözme düzeylerinin çözüm stratejilerinin ve hata türlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 39-50.
- Aysu, B. ve Aral, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezleri hakkın- daki görüş ve uygulamalarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2561-2574.
- Ataman, M. (2018). Açılın ben öğretmenim. Elma Yayınevi.
- Bayazit, İ. (2013). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin gerçek-yaşam problemlerini çözerken sergiledikleri yaklaşımlar ve kullandıkları strateji ve modellerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1903-1927.
- Baykul, Y. (2009). İlköğretimde matematik öğretimi (1-5. Sınıflar) (9.Baskı). Pegem.
- Brad, A. (2011). A study of the problem solving activity in high school students: strate- gies and self regulated learning. Acta Didactica Napocensia, 4(1), 21-31.
- Ceylan, R., Bıçakcı, M. Y., Aral, N. ve Gürsoy, F. (2012). Okul öncesi eğitim kurumunda çalışan öğretmenlerin problem çözme becerilerinin incelenmesi. Trakya Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 85-98.
- Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods appro- aches (4nd ed.). Sage.
- Crisostomo, A. (2010). Students’ conceptual understanding and problem solving diffi- culties in physics using a concept based problem solving strategy. The International Journal of Learning, 17(6),165-174.
- Çavaş, B. ve Çavaş, P, H. (2016). Ş. S. Anagün ve N. Duban (Ed.). Fen bilimlerinde öğ- renme öğretme süreci. Fen Bilimleri Öğretimi.
- Evre, D. (2015). Çocuklarda problem çözme becerileri.
- Ersoy E. ve Güner, P. (2014). Matematik öğretimi ve matematiksel düşünme. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 102-112.
- Ersoy, E. ve Güner, P. (2014) Problem çözme öğretimi ve matematiksel düşünme. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özetleri Kitapçığı.171-172.
- Eryılmaz, S. ve Akdeniz, A.R. (2013). 10. Sınıfta yer alan ‚Kuvvet ve hareket‛ ünitesiyle ilgili problemleri çözerken öğretmenlerin sergiledikleri adımlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 166-181.
- Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş (Çev.: A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Anı Yayıncı-
- Güler, A., Halıcıoğlu, M.B. ve Taşğın, S. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemle- ri. Seçkin Yayıncılık.
- Gürşimşek, I., Çetingöz, D., ve Yoleri, S. (2009). Okul öncesi öğretmenliği öğrencileri- nin bilişüstü farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/217.pdf. Son erişim tarihi:9.08.2020
- Kal, F. M. (2013). Matematiksel modelleme etkinliklerinin ilköğretim 6.sınıf öğrencilerinin matematik problemi çözme tutumlarına etkisi *Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Kandır, A. ve Orçan, M. (2009). Alt ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerin beş-altı yaş çocuklarının erken öğrenme becerilerinin bazı değişkenler yönünden incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 2(1), 1-13
- Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel.
- Karataş, İ. ve Güven, B. (2004). 8. Sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerinin be- lirlenmesi: bir özel durum çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 163.
- Mayer, R.E. (1990), Problem Solving. In M.W.Eysenck (Ed.), The Blackwell Dictionary of Cognitive Psychology (284-288), Basil Blackwell.
- Montague, M., Warger, C. & Morgan, T. H. (2000). Solve it! Strategy instruction to imp- rove mathematical problem solving. Learning Disabilities Research & Practice, 15, 110-116.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim matematik dersi 6-8. Sınıflar öğretim program ve kılavuzu. MEB Yayınları.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Ortaokul Matematik Dersi 5-8. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. MEB Yayınları.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Okul Öncesi Eğitimi Programı, MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. Ankara.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). MEB yayınları.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2019). İlköğretim Türkçe öğretim programıı.
- Naser, T. (2008). Problem çözme becerilerini değerlendirmede alternatif yöntemler ve ilköğre- tim matematikte örnek uygulama. *Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
- Oğraş, A. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin matematiksel problem çözme aşamalarını ve üst- bilişsel düşünme becerilerini uygulama süreçlerinin değerlendirilmesi. *Yayımlanmamış doktora tezi+. Gaziantep Üniversitesi.
- Özgen, K. Ve Pesen, C. (2010). Probleme dayalı öğrenme (Pdö) yaklaşımı ile işlenen matematik dersinde öğrencilerin problem çözme becerilerinin analizi. Milli Eğitim Dergisi, 186, 27-37.
- Özdemir, Ş. (2012). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının çoklu temsiller kullanılarak problem çözme algılarının açınsanması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Enformatik Anabilim Dalı.
- Polya, G. (1957). How to solve ıt. A new aspect of mathematical method, Princeton.
- Saleh, K., Yuwono, I., As'ari, A. R. & Sa'dijah, C. (2017). Errors analysis solving prob- lems analogies by Newman procedure using analogical reasoning. International Journal of Humanities and Social Sciences, 9(1), 17-26.
- Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşle- ri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 149, 12-18.
- Sözbilir, M., Güler, G. ve Çiltaş, A. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 565-580.
- Şahin, H. ve Ömeroğlu, E. (2017). Psikososyal gelişim temelli eğitim programının ana sınıfına devam eden çocukların problem çözme becerilerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 233-24.
- TDK. ‚Problem‛ https://sozluk.gov.tr/?kelime. Son Erişim Tarihi: 04.04.2020
- Toksoy S. E. ve Akdeniz A.R. (2017) Öğrencilerin problemleri çözüm süreçlerinin ipucu destekli problem çözme aracı ile belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 185-208.
- Yazgan, Y. (2007). Dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin rutin olmayan problem çözme stratejileriyle ilgili gözlemler. İlköğretim Online, 6(2), 249-263.
- Yazgan, Y. ve Arslan, Ç. (2017). Matematiksel sıra dışı problem çözme stratejileri ve örnekle- ri. (2. Baskı). Pegem.
- Yıldırım A. ve Şimşek H. (2013) Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yıldızlar, M. (2018). Yapılandırmacı öğretimde matematik problemlerini çözebilme yöntemleri. Pegem Akademi.
