Author :
Abstract
Bu çalışmada Türkiye’de yaşam boyu öğrenme alanında yapılan lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler aracılığıyla analiz edilip genel yönelimlerinin saptanması amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, YÖK – Ulusal Tez Merkezi veri tabanında kayıtlı ve tez başlığında ‘yaşam boyu öğrenme’ ifadesini içeren tüm tezler incelenmiştir. Tez başlığında ‘yaşam boyu öğrenme’ kavramını barındıran 107 yüksek lisans ve 19 doktora tezi olmak üzere toplamda 126 tez çalışmaya dâhil edilmiştir. Arama sonucu çıkan yalnızca 1 tez bitirme tezi olduğu için araştırma dışı bırakılmıştır. Yaşam boyu öğrenme alanında ülkemizde yapılmış olan çalışmaların güncel halini çok sayıda ölçüt aracılığıyla bir bütün halinde sunan bu çalışma, araştırmacılara yürütebilecekleri çalışmalara ilişkin yol göstermesi bakımından önemlidir. Araştırma; nitel araştırmada doküman analizi yöntemi ve betimsel analiz tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmacı tarafından saptanan çeşitli ölçütler yoluyla tezler analiz edilmiş, tablolanmış ve yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; yaşam boyu öğrenme alanında yapılmış olan tezlerde kadın araştırmacıların sayısı erkeklerden oldukça fazladır. Tezler çoğunlukla doktor öğretim üyesi unvanına sahip danışmanlar tarafından yüksek lisans düzeyinde yönetilmiş ve tez basım yılı dağılımı son yıllarda artmış olmakla birlikte en fazla tez 2019 yılında yapılmıştır. Alanda en fazla çalışma yapılan üniversiteler Bartın Üniversitesi ve Sakarya Üniversitesidir. Araştırmacılar daha çok kalabalık çalışma gruplarıyla, nicel araştırma yöntemi kullanılan çalışmaklar yapmış olup; grupların odak noktalarına öğrencileri ve öğretmenleri almayı tercih etmişlerdir. Araştırmacıların kullandıkları veri toplama araçları da tercih ettikleri yöntemlerle paralellik göstermiştir.
Keywords
Abstract
It is the target of this research to analyze the postgraduate theses made in the field of lifelong learning in Turkey through various variables and to detect their general tendencies. Within this scope, all theses registered in the YÖK - National Thesis Center database that include the phrase 'lifelong learning' in the thesis title were analyzed. A total of 126 theses, 107 master's and 19 doctoral theses, which contain the concept of "lifelong learning" in the thesis title, got involved in the study. Only one thesis that came up as a result of the search was excluded from the research because it was a graduation thesis. This research that presents the current state of the studies carried out in our country in the field of lifelong learning as a whole through many criteria is significant in terms of guiding researchers about the studies they can implement. This study was conducted with the document analysis method and it was carried out with the descriptive analysis technique with regard to the qualitative research method. Aforementioned theses were analyzed, tabulated and interpreted through various criteria determined by the researcher. According to the results obtained; the number of female researchers in theses made in the field of lifelong learning is considerably higher than that of men. Theses were mostly managed at the master's level by advisors holding the title of assistant professor, and although the distribution of thesis publication year has increased in recent years, the highest number of theses was made in 2019. The universities with the most studies in the field are Bartın University and Sakarya University. Researchers mostly conducted studies using quantitative research methods with large study groups and preferred to include students and teachers at the focal points of the groups. The data collection tools used by the researchers also showed parallelism with the methods they preferred.
Keywords
- Akkuş, N. (2008). Yaşam Boyu Öğrenme Becerilerinin Göstergesi Olarak 2006 Pisa Sonuçla- rının Türkiye Açısından Değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Akman, P., Demirogları, B., Tuncel, F. ve. Kutlu, M. O. (2020). Hayat boyu öğrenme ve yetişkin eğitimine genel bir bakış. Çukurova Araştırmaları, 6(2), 305-313.
- Aksoy, M. (2013). Kavram olarak hayat boyu öğrenme ve hayat boyu öğrenmenin Av- rupa Birliği serüveni. Bilig, 64, 23-48.
- Ayhan, S. (2005). Dünden bugüne yaşam boyu öğrenme. İçinde Sayılan, F. & Yıldız, A. (Ed.), Yaşamboyu öğrenme: sempozyum bildirileri ve tartışmalar: I. Yaşam boyu öğrenme sempozyumu 9-10 Aralık 2004 Ankara (ss. 2-14). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Pegem Yayıncılık.
- Berberoğlu, B. (2010). Yaşam Boyu Öğrenme İle Bilgi ve İletişim Teknolojileri Açısında Türkiye’nin Avrupa Birliği’ndeki Konumu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. V(II). 113-117.
- Bıkmaz, F. H., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Altınyüzük, C. A. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 287-303.
- Candy, P. C. (1994). Lifelong learning and information literacy. Report for U.S. National Commision on Libraries and Information Science and National Forum on Information Literacy.
- Dehmell, A. (2006). Making a European area of lifelong learning a reality? Some critical reflections on the European Union’s lifelong learning policies. Comparative Education, 42(1), 49-62. https://doi.org/10.1080/03050060500515744
- Diker Coşkun, Y. ve Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğren- me eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(42), 108-120.
- Dunlap, J. C. & Grabinger, S. (2003). Preparing students for lifelong learning: A review of instructional features and teaching methodologies. Performance Improvement Quarterly, 16(2), 6-25. https://doi.org/10.1111/j.1937-8327.2003.tb00276.x
- Ersoy, A. & Yılmaz, B. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye’de halk kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 23, 4, 803-834.
- European Commission. (2000, October). Commission staff working paper: A memo- randum on lifelong learning. Brussels.
- Faure, E., Herrera, F., Kaddoura, A., Lopes, H., Petrovsky, A., Rahnema, M., & Ward, F. (1972). Learning to be: The world of education today and tomorrow. Paris: UNESCO.
- Field, J. (2001). Lifelong education. International Journal of Lifelong Education, 20 (1/2), 3- sss15.
- Gözübüyük-Tamer, M. (2013). Yaşam boyu öğrenme için ulusal yeterlilikler çerçevesi: Avrupa ve Türkiye örneği. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 3(5), 43-54.
- Gündoğdu, K. , Yüksel, S. , Akyol, B. & Akar Vural, R. (2016). Hayat boyu öğrenme konusunda yayımlanan tez ve makalelere ilişkin bir içerik analizi: 2000-2015. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2) , 1491-1513. DOI: 10.17556/jef.88957
- Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm öne- rileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 94-114. .https://dergipark.org.tr/en/pub/gopsbad/issue/48557/616554
- Kalkınma Planları (2021). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Erişim adresi: https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari
- Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntem: kavramlar ilkeler teknikler. Nobel.
- Kaya, H.E. (2016). Yaşam boyu yetişkin eğitimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
- Kılınç, M. ve Uzun, K. (2020). Türkiye’de yaşam boyu öğrenme temalı 1980-2020 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 701-743.
- Küçük, S., Yılmaz, R. M., Aydemir, M., Baydaş, Ö. ve Göktaş, Y. (2013). Öğretim tekno- lojileri araştırmalarındaki yöntemsel eğilimler. İçinde K. Cağıltay ve Y. Göktaş (Ed.), Ögretim teknolojilerinin temelleri: teoriler, araştırmalar, eğilimler (ss. 261-277) içinde. Pegem Akademi.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2009). Türkiye hayat boyu öğrenme strateji belgeseli - Yüksek Plan- lama Kurulu. Milli Eğitim Bakanlığı.
- Saracoğlu, A. & Dursun, F. (2010). Türkiye’de ki eğitim programları ve öğretimi ala- nındaki lisansüstü tezlerinin incelenmesi. İçinde 1.Ulusal eğitim programları ve öğretim kongresi A. Türkoğlu (Başkan). Balıkesir Üniversitesi.
- Toprak, M. ve Erdoğan, A. (2012). Yaşam boyu öğrenme: kavram, politika, araçlar ve uygulama. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(2), 69-91. http://higheredusci.beun.edu.tr/text.php3?id=1561
- Tuama, S. Ó. (2020). Learning neighbourhoods: Lifelong learning, community and sus- tainability in cork learning city. Andragoška spoznanja/Studies in Adult Education and Learning, 26(1), 53-65. http://dx.doi.org/10.4312/as.26.1.53-65
- UNESCO, (2005). Perspectives on distance education: Lifelong learning and distance higher education. McIntosh C. (Ed). Paris: UNESCO Publishing.
- Ural, O. (2007). Türkiye’de yetişkin eğitiminin bugünkü durumu ve geleceği. Öğrenen Toplum İçin Yetişkin Eğitimi Sempozyumu (ss.12-42). İstanbul: İSMEK Yayınları.
- Yenen, E. T., Kılınç, H. H. ve Bulut, A. (2016). Yaşam boyu öğrenme ile ilgili lisansüstü tezlerin incelenmesi. Researcher Social Sciences Studies, 4(1), 85-93.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11.Baskı). Seçkin Yayıncılık.
