İLK EDEBÎ ROMAN İNTİBAH’TAKİ EBEDÎ ÇATIŞMA: KADIN PSİKOLOJİSİ, ANNEDEN KOPMA VE OĞLUN BİREYLEŞME MÜCADELESİ
Author:
Abstract
Namık Kemal'in İntibah adlı romanı Türk edebiyatında ilk edebî roman olma sıfatını taşır. Bu haklı ünüyle birlikte roman, dönemin sosyo-kültürel durumu, insan ilişkileri, yaşam pratikleri, aile düzeni gibi pek çok konuda bilgilendirici role sahiptir. Bu çalışma, odak noktasına aileyi, aile içindeki anne-baba-oğul ilişkisini ve oğlun bireyleşmesi meselesini almaktadır. 19. yüzyıl, Osmanlı için modernleşme hareketiyle birlikte kolektif yaşamdan bireyselliğe doğru geçişin de anahtarıdır. Çünkü bu dönemde pozitivizm özellikle edebiyat aracılığıyla benimsenir. İntibah, babanın kaybıyla doğan otorite boşluğunda kendini var edemeyen oğul Ali Bey’in hikâyesini konu eder. Babanın oğlu üzerinde hayattayken kurduğu otorite kadar ölümü ve yokluğu da oğlun bireyleş(eme)me yolculuğunun belirleyenidir. Romanın ilk sayfalarında babanın ölüm haberi verilmesine karşın roman boyunca baskın rolü devam eder. Diğer taraftan anne Fatma Hanım’ın oğlunun yaşamına dair yaptığı her hamle, Ali Bey’in hayatında yıkıma yol açar. Babanın sahip olduğu otoritenin onun kaybı sonrasında anneye verilmeyişi ise dikkat çekicidir.
Keywords
Abstract
Namık Kemal’s novel, named İntibah, is known the first literary novel in Turkish literature. The novel, along with this well-known reputition has an informative role in many subjects such as the socio-cultural situation of the time, human relations, life practices, family order. This study focuses on the family, the parent-son relationship in the family and the individualization of the son. The 19th century is also the key to the transition from collective life to individuality with the modernization movement for the Ottomans. Because in this period positivism is adopted especially through literature. Intibah refers to the story of son Ali Bey, who can not make himself in the absence of authority born of his father's loss. The death and the absence of the father as well as the authority he has established in his life are the determinants of his son's journey to the individual. Despite the fact that the father was reported dead on the first pages of the novel, the dominant role of father continues throughout the novel. On the other hand, every move that mother Fatma Hanım makes about her son leads to the destruction of Ali Bey's life. It is noteworthy that the authority that the father has is not given to your mother after his loss.