Author:
Abstract
Zaman ve mekân insanın en temel varlık kategorileridir. Varlığını sürdürdüğü anda kendisine eşlik eden zaman ve mekân kavramlarının zorunluluğuna ilişkin, tarihsel olarak birçok düşünce ortaya koyulmuştur. Ancak, modern döneme gelindiğinde, Einstein’ın Görelilik Teorisi tam anlamıyla bir kırılmaya neden olarak, zaman ve mekân kavramlarına bakış açısını değiştirmiştir. Bir birey olarak modern sanatçı da bu düşüncelerden etkilenerek eserlerinde eşzamanlılık olgusunu ortaya koymaya başlamıştır. Modern dönemde özellikle kübizmde, parçalanan yapılar olan kolaj/asamblaj teknikleriyle kendisini göstermeye başlayan ve nesnenin çeşitli açılardan betimlenmesini içeren eserler zaman ve mekânın eşzamanlılığını ortaya koymuştur. Eşzamanlılık olgusu, kübizmde, nesnenin çeşitli açılardan betimlenmesi şeklinde gerçekleşmiş, fütürizmde ise bakış açısı sabitken nesnenin hareketinin üst üste betimlenmesi şeklinde ortaya çıkmıştır. Ancak bu akımlardan sonra da bu eşzamanlılık etkisi sanatta bir kullanım biçimi olmaya devam etmiştir. 1960 ve sonrasını ifade eden çağdaş sanatta ve de enstalasyon sanatında, teknolojinin en üst seviyeye ulaşması ve bunun getirileriyle eşzamanlılık olgusu kullanılmaya devam etmiştir. Araştırmada, örnekleme alınan enstalasyon sanat eserlerinde, yoğunluklu olarak teknolojik olanakların da eşzamanlı betimlemede bir destekleyici araç olarak kullanıldığı, geçmişe ait olan zamansal ve mekânsal olguların, kurgusal olarak şimdiki zamanda ve mekânda ortaya koyulması ile bir eşzamanlılık yaratıldığı tespit edilmiştir. Tüm bunlara ek olarak, eserin izleyici ile etkileşimine ve çevresinde/içinde gezmesine olanak sağlayan enstalasyon sanatı, kübizmde ve fütürizmde olduğu gibi izleyiciye ortaya koyulan nesne ya da nesnelerin birçok açıdan görünümünü sunmaktadır.
Keywords
Abstract
Time and space are the most basic categories of human beings. Historically, many ideas have been put forward regarding the necessity of the concepts of time and space that accompany it as it continues to exist. However, when it came to the modern period, Einstein's Theory of Relativity caused a complete break and changed his perspective on the concepts of time and space. As an individual, the modern artist, influenced by these thoughts, has begun to reveal the phenomenon of synchronicity in his works. In the modern period, especially in cubism, works that started to show themselves with collage/assembly techniques, which are fragmented structures, and which include the description of the object from various angles, revealed the synchronicity of time and space. The phenomenon of simultaneity occurred in cubism as the description of the object from various angles, while in futurism it emerged as the depiction of the object's movement over and over while the point of view was fixed. However, after these movements, this simultaneity effect continued to be a form of use in art. The concept of simultaneity with the highest level of technology and its benefits continued to be used in contemporary art and installation art, which represents the 1960s and beyond. In the research, it was determined that in the installation artworks sampled, the technological possibilities are also used as a supporting tool in the simultaneous depiction, and a synchronicity is created by the fictional revealing of the temporal and spatial phenomena belonging to the past in the present. In addition to all these, the art of installation, which allows the work to interact with the viewer and to travel around/in it, presents the viewer with the view of the object or objects from many angles, as in cubism and futurism.