ERGENLERİN SAHİP OLDUKLARI DEĞERLERİ, İSTENMEYEN ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARININ ETKİLERİ VE AKADEMİK BAŞARILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Araştırmada, ergenlerin sahip oldukları insani değerleri ile istenmeyen öğretmen davranışı ve istenmeyen öğretmen davranışının etkileri algılarının cinsiyetlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı ve akademik başarılarını ne düzeyde etkilediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır, Araştırmanın çalışma grubu, 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Konya il Merkezinde bulunan bir Anadolu lisesinde farklı sınıf seviyelerinde öğrenim gören ergenlerden uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Çalışma grubunu 140 erkek öğrenci, 163 kız öğrenci olmak üzere 303 ergen oluşturmaktadır. Araştırma, genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Dilmaç (2007) tarafından geliştirilen “İnsani Değerler Ölçeği”, Erben Keçici vd.( 2013) tarafından geliştirilen “İstenmeyen Öğretmen Davranışı Ölçeği” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırma verileri SPSS 21.0 programı ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre erkek öğrencilerin istenmeyen öğretmen davranışı ölçeği alt boyut puan ortalamalarının kız öğrencilerin ölçek alt boyut puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. İnsani değerler ölçeği sorumluluk, arkadaşlık, barışçı olma, saygı, dürüstlük, hoşgörü alt boyut puan ortalamaları yönünden erkek öğrenciler ile kız öğrenciler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Öğrencilerin fizik ders başarısı ile istenmeyen öğretmen davranışının etkileri puan ortalamaları arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Ayrıca fizik ders başarısı ile değerler ölçeğinin alt boyutlarından sorumluluk puan ortalamaları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür öğrencilerin sorumlulukları artınca akademik başarıları da artmıştır, Araştırma bulguları literatür eşliğinde tartışılmıştır.
Keywords
Abstract
In the study, it is aimed to determine whether adolescents' perceptions of human values and unwanted teacher behaviour and the effects of unwanted teacher behaviour differ according to their gender and to what extent they affect their academic achievement. The study group of the research was selected by convenience sampling method from adolescents studying at different grade levels in an Anatolian high school in Konya city centre in the 2017-2018 academic year. The study group consists of 303 adolescents, including 140 male students and 163 female students. The research was carried out in accordance with the relational scanning model, which is a subtype of the general survey model. In the study, the "Human Values Scale" developed by Dilmaç (2007) and the "Unwanted Teacher Behaviour Scale" developed by Erben Keçici et al. (2013) were used as data collection tools. Research data were analyzed with SPSS 21.0 program. According to the findings obtained from the study, it was observed that the mean scores of the sub-dimension of the unwanted teacher behaviour scale of male students were significantly higher than the mean scores of the scale sub-dimension of female students. It was observed that there was no statistically significant difference between male students and female students in terms of the mean scores of the human values scale sub-dimension of responsibility, friendship, being peaceful, respect, honesty, and tolerance. A significant negative correlation was found between the students' achievement in physics and the mean scores of the effects of unwanted teacher behaviour. In addition, it has been observed that there is a positive significant relationship between achievement in physics course and the mean responsibility scores from the sub-dimensions of the human values scale; as the responsibilities of the students increased, their academic achievement also increased. The research findings were discussed in the light of the literature.
Keywords
- Arslantaş, H. İ. (2011). Öğretim Elemanlarının Öğretim Stratejileri-Yöntem ve Teknikleri, İleti- şim ve Ölçme Değerlendirme Yeterliklerine Yönelik Öğrenci Görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 487-506.
- Akgül, T. (2013). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okul İklimine İİişkin Algıları İle İnsani Değerleri Benimseme Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lsans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ
- Atik, S. (2016). Akademik Başarının Yordayıcıları Olarak Öğretmene Güven, Okula Karşı Tu- tum, Okula Yabancılaşma ve Okul tükenmişliği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Malatya
- Balay, R.ve Sağlam, M. (2008). Sınıf içi olumsuz davranışlara ilişkin öğretmen görüşleri. Yüzün- cü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 1 -, 24.
- Baloğlu, M. ve Balgalmış, E.(2005). İlköğretim ve Ortaöğretim Yöneticilerinin Öz-Değerlerini Betimlenmesi: Tokat iİi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi. 3 (10), 19-31.
- Baloglu, N. (2009). Negative Behavior of Teachers with Regard to High School Students in Classroom Settings. Journal of Instructional Psychology, 36(1), 69-78.
- Başar, H. (2003). Sınıf Yönetimi, Ankara: Anı Yayıncılık
- Çağlar, A. (2005). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi. M. Sevinç (Ed.), Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
- Dilekmen, M. (2008). Etkili Eğitim İçin Etkili Öğretmenlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 213-221.
- Dilmaç, B. (1999). İköğretim Öğrencilerine İnsani Değerler Eğitimi Verilmesi ve Ahlaki Olgun- luk Ölçeği ile Eğitimin Sınanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü: İstanbul
- Dilmaç, B. (2007). Fen lisesi Öğrencilerine İnsani Değerler Eğitiminin Verilmesi ve İnsani Değer- ler Ölçeği ile sSnanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
- Dilmaç, B, Kulaksızoğlu, A. ve Ekşi H. (2007). An Examination of the Humane Values Educa- tion Program on a Group of Science High School Students. Educational Sciences: Theory & Practice, 7(3), 1221-1261.
- Dilmaç, B., Deniz, M.ve Deniz, M. E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Öz- Anlayışları ile Değer Tercihlerinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7( 18), 9-24.
- Dilmaç, B. (2012). İnsanca Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Yayıncılık
- Erben Keçici,S. Beyhan,Ö. ve Sönmez Ektem,I. (2013a).Agressive TeacherBehaviorsand Its’Affects on Students. Asian Journalof Management Sciences&Education(AJMSE), 2 (2),15-25
- Erben Keçici,S. Beyhan,Ö. ve Sönmez Ektem,I.(2013b). İstenmeyen Öğretmen Davranışı Ölçme Aracı Geliştirilmesi. The Journal of Academic social Science Studies, 6,3, 1 043-1065.
- Ercan, İ. (2001). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programlarında Ulusal ve Evrensel Değerler. Yayım- lanmamış Yüksek Lisans Tezi. Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Çanakkale.
- Erdem, A.R. (2003). Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur Değerler. Değerler Eğitimi Dergi- si, 1(4), 55-72.
- Erdem. A. R.ve Sarıtas E. (2006). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Dav- ranışlarının Demokratikliğine ilişkin Algıları ( PAÜ Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16,525-538.
- Ekşi, H. (2003). Temel İnsani Değerlerin Kazandırılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi Programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 79-96.
- Geçer, A. ve Deryakulu, D. (2004). Öğretmen Yakınlığının Öğrencilerin Başarıları, Tutumları ve Güdülenme Düzeyleri Üzerindeki Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 40(40), 518-543.
- Gözütok, F. D. (1993). Okulda Dayak Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları.
- Gordon, T. (2007). Etkili Öğretmenlik Eğitimi (E.Ö.E).(Çev. E. Aksay). İstanbul: Sistem Yayıncı- lık
- Gurbetoğlu, A. ve Tomakin, E. (2011). Sevilen ve Sevilmeyen Öğretmen Davranışlarına iİişkin Öğrenci Görüşlerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12( 1), 261-276.
- Güzel, H. (2017). Lise Öğrencilerinin İstenmeyen Öğretmen Davranışlarına Yönelik Algılarının İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 38, 209-220. Güzel, H. (2018). Öğretmen Adaylarının Değerleri ve Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişki, International Journal of Social Science(JASSS), 72, 1-14. Güzel, H. ve Oral, I. (2018). Investigation of Human Values Effect on High School Students’ Physics Achievements. Journal of Human Sciences, 15(4), 2417-2425.
- Hökelekli, H. (2010). Modern Eğitimde Yeni Bir Paradigma: Değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi, 6(18), 4-10.
- Hill T. E. Jr. (1994). Respect for humanity. The Tanner Lectures On Human Values. Stanford University Press
- Karadağ, E., Baloğlu, N. ve Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Öğret- menler Tarafından Algılanan Demokratik Tutumları ile Öğretmenlerin Demokratik Değerleri Üzerine iİişkisel Bir Araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65-82.
- Karagözoğlu, G. (2003). Eğitim Sistemimizde Öğretmen Yetiştirme Politikamıza Genel Bir Bakış, Eğitimde yansımalar: VII Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Cumhuriyet Üniversitesi Kültür Merkezi
- Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi
- Kearney, P., Plax, T. G., Hayes, E. R., & Ivey M. J. (1991). College Teacher Misbehaviours: What Students Dont Like About What Teachers Say And Do. Communication Quarterly, 39(4), 325-340.
- Keskin, Y. (2008). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler Eğitimi: Tarihsel Gelişim, 1998 ve 2004 Programlarının Etkinliğinin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
- Korur, F. ve Eryılmaz, A. (2012). Teachers’ and Students’ Perceptions of Effective Physics Teac- her Characteristics. Eurasian Journal of Educational Research, 46, 101-120.
- Kumral, O.(2009).Öğretmen Adaylarının Öğretim Elemanlarının Davranışlarına Yönelik Algıla- rı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 92-102.
- Kurt Kaban, G.(2019). Ergenlerde Siber Zorbalığın İnsani Değerler Açısından İncelenmesi (Ko- caeli Örneklemi).Yayınlanmamış yüksek lisans tezi Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon
- Lamberta, G. C.(2004). A Values Education İntervention Through Therapeıtic Recreation for Adolescants in a Psychiatric Setting. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Valden University, Minessota
- Lewis, R. & Riley, P. (2009). Teacher Misbehaviour, In L. J. Saha, & A. G. Dworkin (Eds.), Inter- national Handbook of Research on Teachers and Teaching, Springer International Handbooks of Education, 21,417-431.
- Metli,G ve Şirin, T. (2019) Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık, Siber Mağduriyet ve İnsani Değerleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 23 (77),179-200.
- Murat, M. Aslantaş, H. İ. ve Özgan, H. (2006). Öğretim Elemanlarının Sınıf İçi Eğitim Öğretim Etkinlikleri Açısından Değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 263-278.
- Oral, I. ve Güzel, H. (2018). Investigation the Effect of Teachers’ Misbehaviors on Physics Suc- cess. Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(30), 4169-4176.
- Özbay,H. ve Öztürk, E. (1992). Gençlik. İstanbul: İletişim Yayınları
- Pala, A. (2005). Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışlarını Önlemeye Dönük Disiplin Modelleri. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 171-179.
- Paykoç, F. (1997). Öğretmenler İçin Duyuşsal Eğitim. Uluslar Arası Dünya Öğretmen Eğitimi Konferansı (27 Ağostus-2 Eylül 1995), 115-122.
- Perry, A.D. & Wilkenfeld, B.S.(2006). Using an Agenda Setting Model to Help Students Develop & Exercise Participatory Skills and Values. Journal of Political Science Education, 2, 303312.
- Sarı, E. (2005). Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. Değer- ler Eğitimi Dergisi, 3 (10), 73-88.
- Sarıçam, H. Çelik, İ. Arıcı, N. ve Kaya, M. M. (2014). Ergenlerde İnsani Değerler ve Ahlaki Ol- gunluk Aasındaki iİişkinin İncelenmesi. İnternational Journal of Human Sciences, 11(1), 1325-1342.
- Schwartz, S.H., Melech, G., Lehmann,G., Burgess, S., Harris, M. & Owens, V. (2001) Extending the Cross-Cultural Validity of the Theory of Basic Human Values With a dDfferent Method of Measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 519-542.
- Schwartza, S.H. & Boehnke, K. (2004). Evaluating the Structure of Human Values with Confir- matory Factor Analysis. Journal of Research in Personality, 38, 230–255.
- Seki, T. ve Dilmaç, B. (2015). Predictor Relationships Between the Values the Adolescents Have and their Levels of Subjective Well-Being and Social Appearance Anxiety: A Model Proposal. Egitim ve Bilim, 40, 179.
- Sezer, Ş. (2018). Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Tutumlarının Öğrencilerin Gelişimi Üzerindeki Etkileri: Fenomenolojik Bir Çözümleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 534-549.
- Snyder, R. (1997). An Assessment of the Reliability and Validity of Scores Obtained by Six Po- pular Learning Styles İnstruments. Unpublished Doctoral Dissertation. Utah: Utah State University
- Sönmez, V. (2008). Gelecekteki Olası Eğitim Sistemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Sylwester, R. (2000). A biological Brain in a Cultural Classroom. Thousand Oakes, CA: Corwin Press, Inc.
- Şahan, K. (2008). The Role of Perceived Teacher Accept Ancerefection on Students’ Self Con- cept, School Attitude and Academic Achievement. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Şişman, M. (2002). Örgüt kültürü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
- Tor, H. ve Sargın, N. (2005). İlköğretim Okullarının İkinci Kademesinde Okuyan Öğrencilerin Şiddet Hakkındaki Görüşleri On Dördüncü Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 2830 Eylül 2005, 751-756. Türk Dil Kurumu (TDK). (2010). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını.
- Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi
- Yiğit, R. ve Dilmaç, B. (2011). Ortaöğretim Öğrencilerinin Sahip oldukları İnsani değerler İle Akademik Erteleme Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 159-178.
- Yıldırım, C. (2012).Sınıf Öğretmenlerinin Sınıflarında Sergiledikleri Davranışlar. Mehmet Akif Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,4(7),119-140.
- Yıldırım, İ.ve Akan, D. (2018). Investigation of the Relationship between Unwanted Teacher Behaviours and Attitudes of Students towards School, Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(3), 88-103.
