Author :
Abstract
İnsanın fıtratındaki bazı duygular kimi zaman din, inanç ve sosyal çevreye baskın gelmiştir. Aşk da bu duygulardandır. Tarafların farklı sosyal çevre veya dinden olmaları böyle aşkların yaşanmasına engel olamamıştır. Balkanlarda oldukça uzun sayılabilecek bir Osmanlı Müslüman idaresi yaşanmıştır. Devamında da hâlen günümüzde Müslüman ve Hristiyanlar bu coğrafyada beraber yaşamaya devam etmektedirler. Bu uzun birliktelikte sosyal ilişkilerin olmaması düşünülemez. Çalışmada Balkanlarda yaşanan ve kaleme alınan iki farklı dine mensup aşklar ele alınmıştır. Yunanistan, Bulgaristan, Bosna Hersek, Sırbistan, Makedonya ve Hırvatistan’dan örnekler üzerinden bir tasnife gidilmiştir. Bu tasnif sonucunda iki farklı dine mensup aşkların hemen her türlüsüne ait edebî ürünlerin varlığı ortaya konulmuştur. Aşkların tasnifi evlilik, ilan edilmiş ve ilan edilememiş aşklar olarak üç kategoride yapılmıştır. Çalışma betimsel bir çalışma olup Balkanlardaki uzmanların da görüşleri alınmış ve taramalar yapılmıştır. Bu aşk ve evliliklere dair edebi ürünlerin Balkanlarda iki farklı dine mensup halklar arasında sosyal ve insani bir yakınlaşma aracı olduğunu göstermesi oldukça çnemli bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Keywords
Abstract
Some emotions in human nature sometimes overcame religion, belief, and social environment. Love is one of these emotions. The fact that the sides were from different social environments or religions could not prevent such love from happening. There was an Ottoman Muslim administration in the Balkans, which can be considered quite long. After that, Muslims and Christians continue to live together in this geography today. The absence of social relations in this long union is unthinkable. In the study, the loves of two different religions lived and written in the Balkans were discussed. The classification was made over the examples from Greece, Bulgaria, Bosnia and Herzegovina, Serbia, Macedonia, and Croatia. As a result of this classification, the existence of literary products belonging to almost all kinds of love belonging to two different religions has been revealed. The classification of loves was made in three categories as marriage, declared, and undeclared loves. The study is a descriptive study and the opinions of the experts in the Balkans were also taken and scans were made. It is a very important situation that these literary works on love and marriage show that they are a means of social and human rapprochement between peoples of two different religions in the Balkans.
Keywords
- Bayram, S. (2015). Sevdalinka ve türkülerde sevgili ve aşk algısı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 112-119.
- Birinci, N. (1995). Sırp, Hırvat, Arnavut ve Makedon dilleri üzerine Türkçenin etkisi. İlmi Araştırmalar, 1,83-90.
- Çelik, M. (2013). Makedonya Türkleri tarafından söylenen düğün türküleri. BAL-TAM Türklük Bilgisi, X(19), 323-330.
- Çeltik, H. (2000). Rumeli şairlerinde yöresel kültür. Bilig, 14, 99-109.
- Çeltik, H. (2000). Rumeli şairlerine göre Rumeli coğrafyası. Bilig, 14, 99-109.
- Erol, S. (2008). Ciğerdelen, Kubbealtı Neşriyat.
- Hamdi Hasan (2008). Makedonya Türklerince söylenen türküler. Ankara Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.
- İpek, M. (2020). Selânik Türkülerinde Aşk ve hasret. Balkanlarda Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 2(2), 97-118.
- İyiyol, F. ve Ćatović, A. (2012). Sevdalinkalarda Türk-Boşnak halk kültürünün ortak unsurları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1, 246-264.
- İyiyol, F. ve Ćatović, A. (2012) Sevdalinkalarda Türk-Boşnak halk kültürünün ortak unsurları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(1), 246-264.
- Leontić, M. (2006), Makedon halk şarkılarında farklı dinlere mensup olan gençler ara- sında sevgi. Hikmet İlim Araştırma Dergisi, 8,79-89.
- Maglajlić, M. (1983). Prvi poznati pjesnik sevdalinke. İçinde: Od Zbilje Do pjesme. Glas.
- Mirzaoğlu, F. G. (2012). Türk halk türkülerinde değirmen motifi ve değirmenci türkü- leri. Bilig, 62, 159-182.
- Süleymanoğlu-Yenisoy, H. (2012). Dünya edebiyatında İstanbul, BAL-TAM Türlük Bil- gisi, 17, 231-249.
- Tanpınar, A. H. (2017). Yaşadığım gibi. Dergâh Yayınları.
- Veselinović, J. (2017). Изабране Приповетке (Izabrane Pripovetke). PortaLibris
- litclub.bg (2020, Aralık 13). Изворът на Белоногата. https://litclub.bg/library/bg/slaveikov.htm
- lyricstranslate.com (2017, Ocak 24). Gulbahar (Türkçe çevirisi). https://lyricstranslate.com/tr/gulbahar-g%C3%BClbahar.html-0
- Maglajlić, M. (1997). Antologija bošnjačke usmene lirike, (XI Dio), Alef. (Sevdalinkalar üzerine yapılan diğer derlemeler için https://www.sevdalinke.com/ adresine bakılabilir)
- Pašalić, M. (2002). 60 Najljepših Balada Bošnjaka, Kopenhagen. (www.bosnafolk.com 11- 06-2021).
- volimsrbiju.com (2022, Nisan 18). Ašikov grob svedoči o velikoj ljubavnoj tragediji koja je zadesila dvoje mladih. http://www.volimsrbiju.com/2018/10/05/asikov-grobsvedoci-o-velikoj-ljubavnoj-tragediji-koja-je-zadesila-dvoje-mladih/
- xnews.bg (2021, Ocak 10). Любопитно от областта: Извора на Белоногата. (Lyubopitno ot oblastta: Izvora na Belonogata). https://www.xnews.bg/ljubopitno-ot-oblastta-izvora-na-belonogata/
