Çocuklarla Felsefe Çalışmalarında Kullanılabilecek Bazı Matematiksel ve Mantıksal Paradoks Örnekleri
Author :
Abstract
Geçmişten günümüze kadar öğretim faaliyetlerinin amaçlarına bakıldığında bireylerin düşünme becerilerinin gelişimine yönelik arayışların önemi rahatlıkla görülebilir. Çocuklarla felsefe çalışmaları bu arayışın sonuçlarından biri olarak yirminci yüzyılda ortaya çıkmıştır. Bireylerin düşünme, aklını kullanma ve nitelikli tartışma gibi becerilerini geliştirmeye yönelik olan çocuklarla felsefe çalışmalarında kullanılacak içerik oldukça önemlidir. Bazı paradokslar bu becerilerin kazandırılması için elverişli uyarıcılar olabilir. Çünkü paradoksların doğasındaki özellikler, çocuklarla felsefe etkinliklerinin amaçlarıyla büyük oranda örtüşmektedir. Bu çalışmada soyut düşünme becerisini kazanmış 11 yaş sonrası çocuklarla felsefe uygulamalarında kullanılabilecek bazı paradoks örnekleri sunulmuştur. Bu nedenle çalışmada paradoks örnekleri içeren birçok doküman analiz edildiği için nitel araştırma tekniklerinden biri olan doküman incelemesi kullanılmıştır. İnceleme sonunda kullanışlı olabilecek dokuz tane paradoks örneği bulunmuştur. Ayrıca çalışmada bu paradoksların öğrenme ortamında nasıl kullanılacağına ilişkin yedi aşamadan oluşan öneri sunulmuştur. Bu aşamalara uygun bir şekilde iyi seçilmiş paradoks örnekleriyle gerçekleştirilen çocuklarla felsefe çalışmalarında olumlu sonuçlar elde edilebilir.
Keywords
Abstract
Looking at the aims of teaching activities from the past to the present, the importance of searches for the development of individuals' thinking skills can easily be seen. Philosophy studies with children emerged in the twentieth century as one of the results of this search. The content to be used in philosophy studies with children, which aims to develop individuals' skills such as thinking, using their mind and qualified discussion, is very important. Some paradoxes can be favorable stimuli for the acquisition of these skills. Because the features in the nature of paradoxes largely overlap with the aims of philosophy activities with children. In this study, some examples of paradoxes that can be used in philosophy practices with children after the age of 11 who have acquired the ability to think abstractly are presented. For this reason, since many documents containing paradox examples were analyzed in the study, document analysis, which is one of the qualitative research techniques, was used. At the end of the review, nine examples of paradox were found that could be useful. In addition, in the study, a proposal consisting of seven stages was presented on how to use these paradoxes in the learning environment. Positive results can be obtained in philosophy studies with children, which are carried out with well-chosen paradox examples in accordance with these stages.
Keywords
- Akbulut, K. ve Akgün, L. (2005). Matematik ve sonsuzluk. Kazım Karabekir Eğitim Fakül- tesi Dergisi, (2), 549-559. http//dergipark.org.tr/en/download/article-file/31447
- Akkocaoğlu Çayır, N. (2015). Çocuklar için felsefe eğitimi üzerine nitel bir araştır- ma*Yayımlanmamış doktora tezi+. Hacettepe Üniversitesi Eğitim bilimleri Enstitüsü.
- Altun, M. (2010). Matematik öğretimi (7.Baskı). Alfa Aktüel.
- Arslan, A. (2016). Felsefeye Giriş (22.Baskı). Vadi.
- Boyacı, N.P., Karadağ, F. ve Gülenç, K. (2018). Çocuklar için felsefe / çocuklarla felsefe: felsefi metotlar, uygulamalar ve amaçlar. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 31, 145-173. http// 10.20981/kaygi.474657
- Cevizci, A. (2000). Paradigma felsefe terimleri sözlüğü (1. Baskı). Paradigma.
- Creswell, J. W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araş- tırma deseni İçinde Aydın, M. ve Hacıömeroğlu, G. (Ed.), Beş nitel araştırma yaklaşımı.(ss. 71-130). Siyasal Kitabevi.
- Çağlar, S. (2021, Mayıs 25). Aklınızı kurcalayacak ilginç paradoks örnekleri. https://www.matematiksel.org/zihin-egzersizi-icin-10-ilginc-paradoks/
- Dirican, R., ve Deniz, Ü. (2020). Felsefe etkinliklerinin okul öncesi dönem çocukların felsefi tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 28(1), 421-430. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3625
- Durhan, G. (2019). Bir mantık problemi olarak paradoks, Mantık Araştırmaları Dergisi (2), 21-37. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mader/issue/52241/572943
- Gregory, M. (2011). Philosophy for children and its critics: A mendham dialogue. Jour- nal of Philosophy of Education, 45(2). 199-2019. https://doi.org/10.1111/j.14679752.2011.00795.x
- Güneş, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştır- maları,(32), 127-146. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/157123
- Hacınebioğlu, İ. L. (2006). Bir düşünce ve mantık problemi olarak paradoks. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 7, 105120.http://193.140.245.211/bitstream/11452/16697/1/2006_7_10.pdf
- Johanson, V. (2011). Truffula Tohumlarının yükümlülüğü”: Çocuk edebiyatı, rasyonali- te ve felsefede çocuk sesi (çev. V. Taşdelen). Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 2(4), 143-166. https://dergipark.org.tr/en/pub/cm/issue/57210/807870
- Kadığ, C. (2019). Menon paradoksu: Aristoteles ve Farabi’nin çözümü. *Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kant, I (2006). Eğitim Üzerine. (Çev.: A. Aydoğan ). İz.
- Karakaya, Z. (2006). Çocuk felsefesi ve çocuk eğitimi. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi,6 (1), 23-37. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/52507
- Lipman, M.(1976). Philosophy for Children. Metaphilosophy, 7 (1). https://pesa.org.au/images/papers/2012-papers-English/E15.pdf
- Lipman, M. (1998) Teaching students to think reasonably: some findings of the philo- sophy for children program, the clearing house. A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 71(5), 277-280. https://doi.org/10.1080/00098659809602723
- MEB, (2016). Düşünme eğitimi dersi (7 ve 8.sınıflar)öğretim programı. MEB.
- Merrıam, S. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. İçinde Koçak Canbaz, F., & Öz, M. (Ed.), Nitel araştırma türleri (ss. 21-38). Nobel.
- Nesin, A. (2019). Matematik ve doğa. Nesin Köyü Yayınları.
- Şengür, A. (2015, 22 Mayıs). Sizi dipsiz beyin fırtınalarına sürükleyecek 13 kafa yakan para- doks. https://onedio.com/haber/sizi-dipsiz-beyin-firtinalarina-surukleyecek-13kafa-yakan-paradoks-512452
- Taşdelen, V. (2014). Felsefenin gülümseyen yüzü: çocuklarla felsefe. Türk Dili Dergisi, 7, 562-568. https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/562.pdf
- Tepe, H. (2013). UNESCO Verileri ışığında dünyada çocuklar için felsefe, çocuklar için felsefe eğitimi (Çev.: B. Çotuksöken ve H. Tepe). Türkiye Felsefe Kurumu.
- Timuçin, A. (2004). Felsefe sözlüğü, Bulut Yayınları.
- Tozduman Yaralı, K. (2020). Çocuklarla felsefe çalışmalarında çocuk edebiyatının kul- lanılması: leo lionni’nin kitapları. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 67-83. https://dergipark.org.tr/en/download/articlefile/961011
- Tunç, A. İ. (2017). Çocuklarla felsefe. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 2017 (2), 71-89. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1335717
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8.Baskı). Seçkin.
- Yıldırım, Ö. (2021, 22 Haziran). Aklınızı bileyecek 11 felsefi paradoks. https://www.felsefe.gen.tr/aklinizi-bileyecek-11-felsefi-paradoks/
- Zımmer, R. (2018). Felsefi akıl oyunları (Çev.: S. Özgün). Profil Kitap.
- Yardımcı, İ. A. (2018, 4 Şubat). Mantık, matematik ve paradoks ilişkileri. https://prezi.com/p/9-yithkd22qp/mantk-matematik-ve-paradoks-iliskisi/
- Kanat, E. B. (2020, 3 Şubat). Başarılı paradoks örnekleri. https://www.iienstitu.com/blog/basarili-paradoks-ornekleri
