Author :
Abstract
Ebû’l-Kasım b. Ali Ekber b. Hâşim Mûsevî el-Hûî, (ö.1413/1992) ricâl ilminde telif ettiği kitabı Muʿcemü ricâli’l-ḥadîs̱ ve tafṣîlu tabaḳāti’r-ruvât’ın girizgâhında “mutekaddimûn Şîa hadis âlimleri ile ilk dönem fukahanın önemsediği ilimlerden biri şüphesiz ricâl ilmidir. Ancak sonraki dönemlerde ricâl ilmi ihmal edilmiştir. Öyle ki ictihad ve şer‘î ahkâmı istinbat için gerekli değildir gibi bir inanış ortaya çıkmıştır. Bundan dolayı bu ilmin özelliklerini taşıyan ve kapsamlı bir kitap telif etmeye niyetlendim” demektedir. Alfabetik olarak düzenlediği eserin mukaddimesinde, mâsum imamlardan rivâyette bulunan her râvinin hüccet (delil) olamayacağını, ancak sika ve hasen olanların haberlerinin alınabileceğini, bunun ise ricâl ilmiyle bilinebileceğini, eserini de bu maksatla telif ettiğini belirtmiştir. Müellif İmâmiyye Şîası nezdinde Ehl-i Sünnet’e ait Kütüb-i Sitte değerinde kabul edilen Kütüb-i Erbaa’da yer alan hadislerin senetlerinde zikredilen râvilerin tümünü tetkik etmiş ve sonuç olarak rivâyetlerin hepsinin mâsum imamlardan geldiğinin kesin olmadığını söylemiştir. Zira bu râviler arasında zayıf, yalancı, lanetlenmiş, hadis uydurmakla malum olanlar ile meçhul râviler vardır. Kütüb-i Erbaa’daki hadislerin sıhhatlerinin şüphe taşıdığını ifade eden el-Hûî, bu kitapları ayrı ayrı değerlendirmekte, bunlarda mâsum imamlardan sadır olması mümkün olmayan haberlerin yer aldığını delilleriyle birlikte gösterip bu konuda aksi görüş beyan edenlere cevaplar vermektedir. Eserinde rical ilminin gerektirdiği titizliğe riâyet ederek Kütüb-i Erbaa’daki râvilerin cerh ve tadil yönünden durumlarını gözler önüne sermiş, bu yolla da dört kitabın hadis ilmi açısından değerinin tespitini ortaya koymaya çalışılmıştır. el-Kâfî, Men lâ yahduruhu’l-fakîh, el-İstizkâr ve el-İstibsar’dan oluşan Kütüb-i Erbaa’nın imamlardan sadır oluşunun katî olmadığı ve içerdikleri hadislerin tümünün sahih olmadığını örneklerle ispatlanmaya çalışmıştır. el-Huî Şîa uleması tarafından mukaddes mertebesine çıkarılmış olmasından olsa gerek en çok el-Kâfî rivâyetlerinden örnekler vererek Kütüb-i Erbaa’daki rivâyetlerin masumlardan sadır oluşunun katî ve içerdikleri hadislerin tümünün sahih olduğu tezini çürütmeye çalışmıştır. Bu çalışmada el-Hûî’nin mezkûr eserindeki tespitlerinden öne çıkanlar kaydedilerek tahlil edilmeye çalışılacaktır. Öncelikle İmâmiyye âlimlerinin ricâl ilminin gerekli olup olmadığı hususundaki görüşleri açıklanacak, ardından Hûî’nin konu hakkındaki değerlendirmeleri zikredilerek analiz edilecektir. Konu, Şîa âlimlerinin kendi hadis kaynaklarına bakışlarını ortaya koymayı amaçladığından Şii kaynaklardan istifade edilmeye özen gösterilmiştir. Başka bir ifade ile Şiî ilim adamlarının kendi hadis kaynakları hakkında yaptıkları eleştiri ve tenkitleri okuyucuya sunmaya çalıştık.
Keywords
Abstract
Abu'l-Qasim b. Ali Akbar b. Hâşim Mûsevî al-Hûî, the book Muʿcemü Ricâli’l-ḥadîs̱ and Tafṣîlü ṭabaḳāti’r-Ravât in the girizgah of the first period of the first period. However, in later periods, the science of rijal was neglected. So much so that a belief has emerged that ijtihad and sharia rules are not necessary for inference. For this reason, I intend to write a comprehensive book that bears the characteristics of this science. In the introduction of the work, which he arranged alphabetically, he stated that not every narrator who narrated from innocent imams can be evidence (evidence), but that only the news of those who are trustworthy and good can be received, and this can be known through the science of rijal, and that he wrote his work for this purpose. The author examined all the narrators mentioned in the hadiths in Kutub-i Arbaa, which is considered to be the Kutub-i Sitte belonging to the Ahl al-Sunnah in the eyes of Imamiyya Shia, and as a result, he said that it is not certain that all the narrations came from innocent imams. Because among these narrators, there are weak, liar, cursed, those who are known to have fabricated hadiths, and unknown narrators. Stating that the authenticity of the hadiths in Kutub-i Arbaa is doubtful, al-Hûî evaluates these books separately, shows with evidence that they contain news that cannot be authentic from innocent imams, and gives the necessary answers to those who express a contrary opinion on this issue.
Apart from this, all necessary care has been taken in the science of rical. The situation of the narrators in Kütüb-i Erbaa in terms of correction and amendment has been revealed. In this way, an attempt was made to determine the value of the four books in terms of hadith science. It has been tried to prove with examples that it is not certain that Kutub-i Erbaa, which consists of el-Kâfî, Men lâ Yahduruhu'l-Fakîh, el-İstizkâr and el-İstibsar, is one of the imams and that not all of the hadiths they contain are authentic. He tried to refute the thesis that it is certain that the narrations in Kutub-i Arbaa are from innocent people and that all the hadiths they contain are authentic, by giving examples mostly from the narrations of al-Kāfī, probably because al-Huī was elevated to the holy level by the Shia scholars.
