Author :
Abstract
Bu çalışmada, Eski Türkçede fiil kök ve gövdelerine gelerek isim türeten -gAk ekinin etimolojik yapısı ele alınmıştır. Türkçenin ek sistematiğinde, eklerin kökenleri çoğunlukla köklerden türeyen bir yapıya dayanmakla birlikte, bazı eklerin zamanla birleşik yapılardan oluştuğu bilinmektedir. Bu bağlamda, -gAk ekinin de aslında tekil bir yapı olmayıp -(X)g fiilden isim, +A- isimden fiil ve -(U)k fiilden isim yapım eklerinin birleşmesinden oluşmuş birleşik bir ek olduğu savunulmaktadır. Sunulan bulgular ışığında -gAk ekinin -(X)g ve -gA- ekleriyle morfolojik ve semantik ilişkileri ele alınmıştır. -gAk ekini meydana getiren eklerin ne tür birleşme aşamalarından geçerek bu eki vücuda getirdiği üzerinde durulmuş ve ekin 1. [FİİL-(X)g]+A-(U)k > 2. [FİİL-gA-]-(U)k > 3. [FİİL-gAk] aşamalarından geçerek meydana geldiği ortaya konmuştur.
Keywords
Abstract
In this study, the etymological structure of the suffix -gAk, which derives nouns from verb roots and stems in Old Turkic, is examined. While the origins of suffixes in the Turkish affix system generally rely on structures derived from roots, it is known that some suffixes have formed over time through compound constructions. In this context, it is argued that the -gAk suffix is not a simple, singular unit, but rather a compound suffix formed through the combination of three derivational suffixes: -(X)g (verb to noun), +A- (noun to verb), and -(U)k (verb to noun). In light of the presented findings, the morphological and semantic relationships between -gAk and the suffixes -(X)g and -gA- are discussed. The study emphasizes the stages of fusion through which these suffixes combined to form -gAk, and it is demonstrated that the suffix developed through the following stages: 1. [VERB-(X)g]+A-(U)k > 2. [VERB-gA-]-(U)k > 3. [VERB-gAk].
