Author :
Abstract
Klasik Türk edebiyatının aşk konulu şiirlerinde âşık, sevgili ve rakip üçlüsü yer almıştır. Bu üç unsur, belirli roller ve belirli kalıplar ile anılmıştır. Genellikle bir gelenek çizgisi dahilinde kendilerine has özellikleri ile ön plana çıkarılmıştır. 18. ve 19. yüzyıllar içerisinde sosyal hayatta oluşan değişiklikler aşk konulu şiirlerdeki âşık, sevgili ve rakip üçlüsündeki rollerde bazı değişiklikleri de ortaya çıkarmıştır. XIX.yüzyıl şairlerinden olan Mehmed Râ’if, İstanbul’da doğmuş ve hayatını orada devam ettirmiştir. Yaşamı boyunca devlet kademesinde çeşitli görevlerde yer almıştır. İncelenen Râ’if Divançesi’nde âşık, sevgili ve rakip üçlüsünün beşerî aşk ile ön plana çıktığı görülmüştür. Râ’if Divançesi’nde âşık, sevgili ve rakip arasındaki ilişkinin genellikle idealize edilmiş çizgi içerisinde verildiğinin bazı beyitlerde de gelenek dışında kullanımlarının da olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada âşık, sevgili ve rakip unsurlarının Râ’if Divançesi’ndeki rolleri ve tipleri örnek beyitler verilerek klasik Türk edebiyatındaki özellikleri ile değerlendirilmiş ve açıklanmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
In classical Turkish literature, love poems feature the trio of the lover, the beloved, and the rival. These three elements are associated with specific roles and patterns. They are usually highlighted within a traditional framework with their own unique characteristics. Changes in social life during the 18th and 19th centuries also brought about some changes in the roles of the lover, beloved, and rival in love poems. Mehmed Râ’if, a poet of the 19th century, was born in Istanbul and continued his life there. Throughout his life, he held various positions in the civil service. In the examined Râ’if Divançe, it is observed that the trio of lover, beloved, and rival is highlighted through human love. In Râ’if Divançesi, the trio of lover, beloved, and rival is generally presented in an idealized manner, but it has been determined that there are also some verses that deviate from tradition. In this study, the roles and types of the lover, beloved, and rival elements in Râ’if Divançesi are evaluated and explained with examples of verses, in line with the characteristics of classical Turkish literature.
