Author:
Abstract
1177/ 1763-1764 senesinde Amasya’da dünyaya gelen Mustafa Vâzıh Efendi, Kara Müftizâdeler diye bilinen Kara İsmail Efendi’nin oğludur. Babası gibi Amasya’da müftülük görevinde bulunmuş ve dönemindeki sosyal-siyasal sıkıntılar sebebiyle görevden azledilip birkaç kez yine aynı göreve getirilmiştir. Amasya şehir tarihçiliğine Belâbilü’r-Râsiye fî Riyâz-ı Mesâili’l-Amâsiyye kitabıyla öncülük eden ilk isim olan Vâzıh Efendi’nin söz konusu eser haricinde Şerhu’l-Ezân ve Dellâlü’l-Cinân, Tûtî-i Vâzıh-ı Beyân, Belâ-yı Vâzıh Safâ-yı Lâyıh, Terceme-i Kâdî-i Hemedân min Hikâyât-ı Gülistân ve Dîvân-ı Vâzıh olmak üzere ilmî ve edebî başka eserleri de bulunmaktadır. Bu makalede amaç kaynaklarda daha çok ilmî yönüyle ön plana çıkarılan Mustafa Vâzıh Efendi’nin edebî yönüne de dikkat çekerek bu yönünün bariz bir örneği olan -kütüphane kaydında Dîvân-ı Vâzıh olarak kayıtlı- Dîvânçe’sinin ilim âlemine tanıtılmasıdır. Bu doğrultuda çalışmada Vâzıh Efendi’nin hayatı, eserleri, ilmî ve edebî yönüne dair bilgilere yer verilmiş, Dîvânçe’si incelemeye tabi tutulup elde edilen veriler paylaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Mustafa Vâzih Effendi, who was born in Amasya in 1177 / 1763-1764, is the son of Kara İsmail Effendi, known as Kara Müftizâdeler. Like his father, he worked as a mufti in Amasya and was dismissed from office due to social-political problems in his period and was assigned the same duty several times. Vâzıh Efendi, who was the first person to lead the city history of Amasya with his book Belâbilü'r-Râsi fî Riyâz-ı Mesâili'l-Amâsiyye, excluding the work in question, he has other scientific and literary works such as Şerhu'l-Ezân and Dellâlü'l-Cinân, Tûtî-i Vâzıh-ı Beyân, Belâ-yı Vâzıh Safâ-yı Lâyıh, Terceme-i Kâdî-i Hemedân min Hikâyât-ı Gülistân and Dîvân-ı Vâzıh. The aim of this article is to draw attention to the literary aspect of Mustafa Vâzıh Effendi, which is more prominent with her scientific aspect in the sources, and to introduce the Dîvânçe, which is an obvious example of this aspect - registered as Dîvân-i Vâzıh in the library record, to the world of science. In this direction, information about Vâzıh Effendi's life, works, scientific and literary aspects were included, the Dîvânçe was examined and the obtained data were shared.