DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCUYA BAŞVURU ZORUNLULUĞU (USÛL EKONOMİSİ İLKESİ VE HAK ARAMA HÜRRİYETİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRME)
Author :
Abstract
Davanın esastan görülebilmesi için tarafın arabulucuya başvurmuş olmasının şart koşulması, hukuk devleti ilkesi ve hak arama hürriyeti ile yakından ilgilidir. Hukuk devletinin gereği olarak, Devlet adaleti tesis etmekle yükümlüdür. Diğer taraftan adaletin temini, birey için hak arama hürriyetinin garantisi altındadır. Hukuki korumanın hangi şekilde gerçekleştirileceği hususunda kanun koyucunun belli ölçüde takdir yetkisi vardır. Bu yetki kullanılırken, etkilenecek menfaatler ile ortaya çıkacak fayda ve zararın tartılması gerekir. Türk hukukunda 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu belli hallerde arabulucuya başvurulmuş olmasını dava şartı olarak düzenlenmiştir. Bu nedenle konu Türk hukuk sisteminde güncelliğini korumaktadır. Çalışmamızda arabulucuya başvuru zorunluluğu, usûl ekonomisi çerçevesinde hukuk devleti ilkesi ile hak arama hürriyeti ekseninde değerlendirilmiş ve getirilen düzenlemenin, bu esaslar bakımından Anayasa’ya uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Mandatory mediation is related to the principle of the rule of law and right to legal remedies. If parties appeal not to mediation, when there is mandatory mediation, the judge could not proceed. As a requirement of the rule of law, the State is obliged to establish justice. On the other hand, right to legal remedies requires justice. There is the discretion of the legislator in the form of legal protection. When this power is used, the benefits and damages that will be caused must be taken into consideration. In Turkish law, the Code of Labor Courts (numbered 7036) regulated mandatory mediation. For this reason, the subject is a current issue in Turkish Law. In our work, mandatory mediation has been evaluated context of judicial economy dealt with accordingly the right to legal remedies and the principle of the rule of law and this regulation is in conformity with the constitution in respect of the said principles.
Keywords
- Doğan Yenisey, Kübra, “İş Yargısında Zorunlu Arabuluculuk”, İş Hukuku Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi 14 Mayıs 2016, İstanbul, s. 167-193.
- Erişir, Evrim, “Arabuluculuk Müessesesinin Anayasa’ya Uygunluğuna Ve Devlet Yargısına Nazaran Öncelik Verilmeye Değer Olduğuna İlişkin 14.2.2007 Tarihli Alman Federal Anayasa Mahkemesi Kararı”, DEÜHFD, C. 11, Özel Sayı, 2009 (Basım Yılı: 2010, s. 225236.
- Gilles, Peter (Çev. Ejder Yılmaz), “Alman Hukuk (Medeni) Yargılaması Örneğinde Devlet Mah- kemelerinin Aşırı İşyükü Ve Bu Yükün Azaltılması Hakkında Stratejiler”, ABD, 1992/5, s. 749-770.
- Karacabey, Kürşat, “Zorunlu Arabuluculuğun Hukukun Temel İlkelerine Aykırılığı Ve Uygu- lanabilirliğine Dair Sorunlar”, TBBD, S. 123, 2016, s. 451-488.
- Kekeç, Elif Kısmet, Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktik- ler, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
- Meriç, Nedim, Medenî Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi (Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümleri Çerçevesinde), Yetkin Yayınları, Ankara 2011.
- Namlı, Mert, “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağı İle Getirilen Zorunlu Arabuluculuk Kurumunun Medeni Usul Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi”, İş Hukuku Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi 14 Mayıs 2016, İstanbul, s. 151-165.
- Özmumcu, Seda, “Karşılaştırmalı Hukuk Ve Türk Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk Sistemine Genel Bir Bakış”, İÜHFM, C. LXXIV, S. 2, 2016, s. 807-842.
- Pekcanıtez, Hakan, Medenî Usûl Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, 15. Bası, İstanbul 2017 (Pek- canıtez Usûl).
- Rüzgaresen, Cumhur, Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Yetkin Yayınları, Ankara 2013
- Tanrıver, Süha, Medenî Usûl Hukuku, C. I (Temel Kavramlar ve İlk Derece Yargılaması), Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
- Taşpolat Tuğsavul, Melis, Türk Hukukunda Arabuluculuk (6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıkla- rında Arabuluculuk Kanunu Çerçevesinde), Yetkin Yayınları, Ankara 2012.
