Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı son yıllarda sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılan yapısal eşitlik modellemesi (YEM) ve regresyon analizinin karşılaştırılmasıdır. Araştırmanını örneklemini 65 erkek ve 135 kadın olmak üzere 200 kişi oluşturmaktadır. Katılımcılara sosyodemografik veri formu, Beck Depresyon Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu Türkçe Versiyonu’nun bulunduğu anket formu uygulanmıştır. Verilerin analizi aşamasında model 1 (depresyonun tükenmişliği açıkladığı) ve model 2 (depresyon ve tükenmişliğin yaşam kalitesini açıkladığı) olmak üzere iki farklı model kurulmuş ve kurulan modeller hem YEM hem de regresyon analizi ile sınanmıştır. Analiz sonucunda model 1 için regresyon analizinde ?=0,43 parametre katsayısı ve R2=0,19 belirlilik katsayısı bulunurken YEM için bu değerler ?=0,49 ve R2=0,24 olarak bulunmuştur. Ayrıca kurulan 2. model için regresyon analizinde ?1= -0,21 ile ?2= -0,43 parametre katsayısı ve R2=0,30 belirlilik katsayısı bulunmuştur. Aynı modelin sınandığı YEM sonucunda ?1= -0,30 ile ?2= -0,49 parametre katsayısı ve R2=0,33 belirlilik katsayısı elde edilmiştir. Yapılan karşılaştırma sonucunda YEM’in regresyona kıyasla daha güvenilir ve iyi tahminler yaptığı görülmüştür.
Keywords
Abstract
This study aims to comprison the structual equation modeling (SEM) and regression which are frequently used in social sciences in recent years. Sample group of this study is composed of 200 person, grouped as 135 female and 65 male. Demographic Information Form, Beck Depression Inventory, Maslach Burnout Inventory, the World Health Organization's Quality of Life Questionnaire are applied as a survey to the participants. In the analysis phase of the data, two different models were established as model 1 (explaining depression with burnout) and model 2 (explaining the quality of life with depression and burnout), and the established models were tested with both SEM analysis and regression analysis. As a result of the analysis, when regression analysis for model 1 found that ? = 0,43 parameter coefficient and R2 = 0,19 coefficient of determination, these values were found as ? = 0,49 and R2 = 0,24 for SEM. Besides, in the regression analysis for the second model, ?1 = -0,21 and ?2 = -0,43 parameter coefficients and R2 = 0,30 coefficient of determination were found. In the SEM result of the same model, ?1 = -0,30 and ?2 = -0,49 parameter coefficients and R2 = 0,33 specificity coefficients were obtained. As a result of comparison, it was seemed that SEM makes more reliable and better predictions than regression.
Keywords
- Anderson, J.C. & Gerbing, D.V. (1988). Structural Equation Modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological Bulletin, 103(3), 411-423.
- Asher, H. B. (1983). Causal modeling. New York: Sage.
- Bagozzi, R.P. & Fornell, C. (1982). Theoretical concepts, measurements, and meaning. A Second Generation Of Multivariate Analysis, 2(2), 5-23.
- Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları. İstanbul: Ezgi Kita- bevi.
- Beck, A.T., Ward, C.H., Mendelson, M., Mock, J. & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measu- ring depression. Arch Gen Psychiatry, 4(6), 561-71.
- Benderli, C.Y. (2011). Onkoloji bölümünde çalışan sağlık personelinde tükenmişlik ve depres- yon düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Yeni Tıp Dergisi, 28(1), 17-22.
- Byrne, B.M. (2010). Structual Equation Modeling with Amos. New York: Routledge.
- Dursun, Y. & Kocagöz, E. (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesi ve Regresyon: Karşılaştırmalı bir analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35, 1-17.
- Ergin, C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin uyar- lanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara.
- Eser, E., Fidaner, H., Fidaner, C., Eser, S.Y., Elbi, H. & Göker, E., (1999). WHOQOL-100 Ve WHOQOL-BREEF’in psikometrik özellikleri. 3P Dergisi, 7(2), 23-40.
- Everitt, S.B. & Dunn, G. (1991). Applied multivariate data analysis, John Wiley And Sons, New York.
- Girginer, N., Çelik, A. E. & Uçkun, N. (2011). Kredi kartı tutum ölçeği üzerine bir Yapısal Eşitlik Modeli uygulaması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 5266.
- Gürbüz, G., Kumkale, İ. & Oğuzhan, A. (2015). Personel güçlendirme-örgütsel bağlılık ilişkisi- nin analizinde Yapısal Eşitlik Modeli İle Regresyon analizinin karşılaştırılması: Bir uygulama. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, 2, 3-18.
- Harrington, D. (2009). Confirmatory Factor Analysis, Oxford Universty Pres, New York.
- Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanteri’nin üniversite öğrencileri için geçerliliği, güvenilirli- ği. Türk Psikoloji Dergisi, 7(23), 3-13.
- Hoe, L.S. (2008). Issues and procedures in adopting Structural Equation Modeling technique. Journal Of Applied Quantitative Methods, 3(1), 76-83.
- Hu, L., Bentler, P.M. & Hoyle, R.H. (1995). Structual equation modelling: Concepts, issues and applications. Evaluating Model Fit, 10(3), 52-65.
- Iacobucci, D., Saldanha, N. ve Deng, X. (2007). A meditation on mediation: Evidence that struc- tural equations models perform better than regressions. Journal of Consumer Psychology, 17(2), 139-153.
- Joreskog, K. & Sörbom, D. (2001). Lisrel 8: User’s Reference guide, Scientific Software Internati- onal Inc.
- Kaynak, N.Z. (2012). Yapısal Eşitlik Modelleri. Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Maslach, C., Schaufeli, W. B. & Leiter, M.P. (2001). Job burnout. Annual Review Of Psychology, 52(1), 397-422.
- Meydan, C.H. & Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Pedhazur, E.J. (1997). Multiple regression in behavioral research. Orlando, FL: Harcourt Brace.
- Raykov, T. & Marcoulides, G. A. (2006). A first course in Stractual Equtıon Modeling. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
- Reisinger, Y. & Turner, L. (1999). Structural Equation Modeling with LISREL: Aplication in tou- rism. Tourism Management, 20(1), 71-88.
- Schumacker, R.E. & Lomax, R.G. (2004). A Beginner's guide to Structural Equation Modeling. Psychology Press.
- Şahin, B. ve Serap T. (2010). Sağlık çalışanlarının örgütsel adalet algılarını etkileyen faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli ile incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 13(2), 32-45.
- Şeşen, H. (2010). Adalet Algısının Tükenmişliğe Etkisi: İş Tatmininin Aracı Değişken Rolünün Yapısal Eşitlik Modeli İle Testi. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 67-90.
- Tabachnick, B.G. & Fidel, L.S. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Allyn And Bacon.
- Tüfekçi, N. & Tüfekçi, Ö.M. (2006. Bankacılık sektöründe farklı olma üstünlüğünün ve müşteri sadakatinin yarattığı değer: Isparta ilinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 70-183.
- Yener, H. (2007). Personel performansına etki eden faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile incelenmesi ve bir uygulama, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
