Author :
Abstract
Endüstriyel atık, çevre üzerinde oldukça büyük bir negatif etkiye sahiptir. Bu nedenle sürdürülebilir kalkınmada en önemli unsur, atık yönetimidir. Bu çalışmada, atık yönetimi prensiplerinin 3R’si içerisinde değerlendirilebilecek, dönüşümde en az enerjinin kullanıldığı, atıklara tasarım yoluyla değer kazandırılmasını sağlayan ileri dönüşüm (upcycle) yöntemi anlatılarak, takı alanında yapılan uygulamalarına, Türkiye’den örnekler verilmiştir. İleri dönüşüm kavramı ve kurumsal uygulama örnekleri yabancı ve yerli literatürde taranmış ve kavramın takı tasarım ve üretimine nasıl katkıda bulunduğu tespit edilerek aktarılmıştır. Bu çalışmada takı alanında çeşitli atıkların ileri dönüştürülerek ortaya konan tasarımlardan örnekler verilmesi yoluyla yeni fikirlerin teşvik edilerek atık ileri dönüşümünün artmasını sağlamak amaçlanmıştır.
Keywords
Abstract
Industrial waste has tremendous negative impact on environment. Therefore, the most important element of sustainable development considered as waste management. In this study, information on “upcycle” which can be evaluated within 3R’s of waste management and that can be cycled with the least energy requirement which brings an added value to waste through design is described and sample practices of upcycled jewellery from Turkey is presented. Corporate practice samples and upcycling concept are studied in English and Turkish literature. Contribution of upcycle concept in jewellery design and production is determined and explained. In this study through the upcycled examples of jewellery design using various materials, it’s aimed to increase upcycling by inducing new ideas.
Keywords
- Baran, D. (2019). Teknik nesneden estetik nesneye: Şakir Gökçebağ. Art-e Sanat Dergi- si, 12(24), 542-631. https://doi.org/10.21602/sduarte.602198
- Braungart, M., McDonough, W., & Bollinger, A. (2007). Cradle-to-cradle design: crea- ting healthy emissions–a strategy for eco-effective product and system design. Journal of cleaner production, 15(13-14), 1337-1348. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2006.08.003
- Bursalıgil, G. (2019). Giysi tasarımında sıfır atık yöntemlerinin ve uygulamalarının in- celenmesi. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 4(7), 81-100.
- Enes, E., & Kipöz, Ş. (2019). Turkey fashion industry’s cut-and-sew waste problem and its waste management strategies. Tekstil ve Mühendis, 26(113), 97-103. https://doi.org/10.7216/1300759920192611311
- Holt, C. (2018). Reduce, Reuse, Recycle–The ‘three R’s’ of the waste management hie- rarchy and their impact on packaging. School of Architecture, Design and the Built Environment, 1-7.
- Paras, M. K., & Curteza, A. (2018). Revisiting upcycling phenomena: A concept in clot- hing industry. Research Journal of Textile and Apparel, 22(1), 46-58. https://doi.org/10.1108/RJTA-03-2017-0011
- Richardson, M. (2011). Design for reuse: Integrating upcycling into industrial design practice. In International Conference on Remanufacturing (pp. 1-13).
- Sartori, G. (2016). Upkit. The approach and methods for generate ideas in upcycle de- sign field.
- Sevim, S., & Tan, Ö. (2020). Plastik atıkların doğaya verdiği zararın sanattaki yansıma- ları ve seramik uygulamalar. Journal of Arts, 3(3), 159-178. https://doi.org/10.31566/arts.3.012
- Sung, K. (2015). A review on upcycling: Current body of literature, knowledge gaps and a way forward.
- Tezel, Ö., & Yıldız, E. (2020). Sürdürülebilir Atık Yönetimi Uygulamalrında Dünya ve Türkiye Karşılaşması: EDİKAB Örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(2), 3548.
- Wegener, C. (2016). Upcycling. In: Glăveanu, V.P., Tanggaard, L., Wegener, C. (eds) Creativity — A New Vocabulary. Palgrave Studies in Creativity and Culture. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137511805_22
- Yıldırım, L. (2017). Geri dönüşüm/İleri dönüşüm/Tekrar kullanım kapsamında ikinci el giysiler ve sürdürülebilirlik. Art-e Sanat Dergisi, 10(20), 484-503. https://doi.org/10.21602/sduarte.305698
- URL-1: ‚Atık yönetimi hiyerarşisini gösteren şema‛. http://itob.org.tr/wp- content/uploads/2020/11/sifir-atik-sistemi-kurulumu.pdf (Erişim Tarihi: 10.03.2022)
- URL-2: ‚Ürünlerinde kullanılmış nakliye brandası ve emniyet kemeri kullanan Freitag marka postacı çantaları‛. https://www.freitag.ch/en/f14 (Erişim Tarihi: 01.04.2022)
- URL-4: https://www.freitag.ch/en/history (Erişim Tarihi: 16.03.2022)
- URL-7: ‚Gülnur Özdağlar, ‚Aliens‛ koleksiyonundan broş‛. https://www.gulnurozdaglar.com/jewelry-aliens.html Erişim Tarihi: 17.05.2022)
- URL-8: Gabardi, C.S. 2020. ‚Plastic Fantastic: Gülnur Özdağlar Jewellery (2020)‛ Eluxe Magazine, https://eluxemagazine.com/fashion/jewellery/gulnur-ozdaglarjewellery/ (Erişim Tarihi: 25.04.2022)
