Author :
Abstract
İstanbul, Fatih İlçesi’nin Vefa semtinde yürütülen çalışmanın amacı, bu tarihi semtin mevcuttaki terk edilmiş durumuna dikkat çekerek korunmasındaki aciliyeti vurgulamaktır. Tarihi Vefa semtindeki Kilise Cami çevresindeki adalar olarak belirlenen örneklem alanda yüzyıllardır süregelen değişimler semtin durumunu anlamak adına literatür taraması ile sunulmuştur. Bu tarihi çevrenin yapısal mevcut durum kullanım analizi ve SWOT analizi sahada yapılan gözlemler sonucu ortaya konulmuştur. Yapılan analizler sonucu restorasyonu henüz tamamlanan Vefa Kilise Cami ve çevresini kapsayan tarihi çevrenin terk edilmiş durumu tespit edilmiş ve acilen stratejik ve bütüncül bir yaklaşımla korunması gerektiği sonucuna varılmıştır. İçerisinde pek çok tarihi yapıyı ve tescilli parseli barındıran bu bölgenin araştırılıp korunması mimarlık ve şehircilik açısından büyük önem taşımaktadır.
Keywords
Abstract
The aim of the study, carried out in the Vefa district of Fatih, Istanbul, is to draw attention to the current abandoned state of this historical district and to emphasize the urgency of its conservation. The changes that have been going on for centuries in the sample area determined as the building blocks around the Church Mosque in the historical Vefa district are presented with a literature review in order to comprehend the district's condition. Structural current situation usage analysis and SWOT analysis of this historical environment have been presented as a result of observations that had been made in the field. As a result of these analysis, it can be concluded that the abandoned state of the historical environment including the Vefa Church Mosque, whose restoration has just been completed, and its surroundings, should be urgently protected with a strategic and holistic approach. To research and conservation of this region, which contains many historical buildings and listed parcels, has great importance for architecture and urban planning.
Keywords
- Ahunbay, Z. (1998). Cultural heritage of Istanbul. Pilot Restoration Projects, Turkish Nati- onal Commission for UNESCO (ss.5-14).
- Ahunbay, Z. (2007). Tarihi İstanbul ve koruma kurullarından koparılan yenileme alan- ları. Mimar.ist, 26, 65-68.
- Anonim. (1994). Saraçhanebaşı. İçinde Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi (Cilt VI., ss. 457). Bde.
- Arabacıoğlu, F. P. (2007). Sur-kent ilişkisinin çevre düzenleme kriterleri açısından değerlen- dirilmesi. *Yayınlanmamış doktora Tezi+ Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Aydın, M., İstekli, S., Er, Y. ve Hacıoğlu, H. (2001). Dünden bugüne Fatih. Fatih Beledi- yesi Yayını.
- Bilgin, C. (2020). İstanbul Vefa semti Cemal Yener Tosyalı caddesi için koruma ve yeni yapı- laşma önerisi *Yüksek lisans tezi+. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Esmer, M. (2012). İstanbul’da Orta Bizans dönemi kiliseleri ve çevrelerinin korunması için öneriler. *Yayınlanmamış doktora Tezi+. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. https://doi.org/10.23835/tasarimkuram.240903
- Esmer, M., Ahunbay, Z. (2013). İstanbul’da Orta Bizans Dönemi’ne ait üç anıt ile çevre- lerinin bütünleşik olarak korunması için öneriler. Tasarım+Kuram, 15, 35-55.
- Eyice, S. (1990). İstanbul'da kiliseden çevrilmiş cami ve mescidler ve bunların restoras- yonu. Vakıf Haftası Dergisi, 7, 279-291.
- Eyice, S. (1994). Vefa Kilise camii. İçinde Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi (Cilt 7, ss. 373-375). Bde.
- Fatih Belediyesi. (2021). Plan proje müdürlüğü, tescil haritası.
- Kuban, D. (1998). Kent ve mimarlık üzerine İstanbul yazıları. (1. Baskı). YEM Yayınları.
- Kuban, D. (2000). İstanbul bir kent tarihi, Bizantion, Konstantinopolis. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Müller-Wiener, W. (2002). İstanbul'un tarihsel topografyası 17. yüzyıl başlarına kadar By- zantion-Konstantinopolis. (2. Baskı). Yapı Kredi Yayınları.
- Özen, Z. (2021) Vefa semti fotoğraf arşivi.
- Sabuncu, A. (2010). Vefa Kilise Camisi naosu güney dış yüzünün kademeli kemeri yu- karısındaki üçgen alınlığı sabitlenmiş üç keramik kabın değerlendirilmesi. Colloquium Anatolicum, 9, 353-366.
- Sağdıç, İ. (2015). İstanbul'da camiye dönüştürülmüş Orta Bizans Dönemi kilise onarımlarının 19. yüzyıl keşif defterleri üzerinden incelenmesi. *Yayınlanmamış yüksek lisans tezi+. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Tekeli, İ. (1993). Kent, kentli hakları, kentleşme ve kentsel dönüşüm. Tarih Vakfı Yurt Yayın- ları.
- Yıldırım, A.E. (2011). Kentsel koruma projelerinde aktörlerin örgütlenmesi. [Yayınlanmamış doktora Tezi+. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- URL-1: https://www.google.com/earth/ (Erişim Tarihi: 05.01.2022)
- URL-2: https://kentrehberi.fatih.bel.tr/webgis/ (Erişim Tarihi: 08.11.2021).
- URL-3: “Tarihi Kentlerin ve Kentsel Alanların Korunması Tüzüğü”. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0627604001536681570.pdf (Erişim Tarihi: 14.02.2022).
- URL-5: Bir İstanbul hayali *@hayalleme+. (2021, 2 Ocak). Süleymaniye ve Vefa'da kırk yıl önce çekilen fotoğraflar ile günümüz fotoğrafını karşılaştıran bir seri hazırlıyoruz (Tirendaz Sokak'tan Molla Gürani Camisi) #SüleymaniyeMirası #hayalleme [resim ekli] [tweet]. Twitter. https://twitter.com/hayalleme/status/1285571692987850753
- (URL-6): https://libdigitalcollections.ku.edu.tr/digital/collection/BYGA/search/searchterm / (Erişim: 26.20.2021).
- URL-7: “Bin yıllık Molla Gürani Camii restore ediliyor”. https://www.trthaber.com/haber/yasam/bin-yillik-molla-gurani-camii-restoreediliyor-357184.html (Erişim Tarihi: 30.10.2021)
