Author :
Abstract
Gelişim ve değişim hâlinde olan dil birçok disiplinin inceleme konusu olmuştur. Toplum dilbilim ve alt başlıkları da dilin toplumla, konuşurun bireylerle ve gruplarla olan ilişkisini inceleyen geniş bir alandır. Bu disiplinde genel olarak toplumsal sınıflara özgü dilin incelenmesi, grupları oluşturan etmenler, bölgesel dil kullanımı, tek ve çok dilli grupların dilleri, dil engelleri gibi çeşitli konular araştırılır. Toplum dilbilimin alt başlıklarından olan alan dili, büyük bir topluluk içindeki bir grubun dilini ele alır. Alan/meslek/zümre dili; bir gruba ait dilin söz varlığı, dilin oluşum süreci, kullanımı, diğer gruplarla ilişkisi, grup dilini kullanmanın faydaları gibi yönlerini inceler. Türkçenin ilk sözlüğü Dîvânü Lugâtı't-Türk, toplum dilbilimi incelemeleri için zengin bir kaynak oluşturmaktadır. Bu çalışmada alan/meslek dili olarak eserdeki tarım dili söz varlığı ele alınmıştır. Bu bakımdan eserdeki tarım dili sözcükleri tespit edilmiş sonrasında tasnif edilerek incelenmiştir. Çalışma, nitel araştırma deseninde tasarlanmış, nitel veri toplama aracı olarak doküman analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular nitel veri analizi türlerinden içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Dîvânü Lugâtı't-Türk üzerinde alan dili kapsamında tarımla ilgili 57 sözcük tespit edilmiştir. Bu sözcükler tarımla ilgili araç- gereç isimler, genel tarım ürünü isimleri, tarımda kullanılan yöntemlerin isimleri, tarımla ilgili fiiller ve tarımla ilgili diğer söz varlığı şeklinde beş başlık altında sınıflandırılmıştır.
Keywords
Abstract
Language, which is in a state of development and change, has been the subject of study in many disciplines. Sociolinguistics and its sub-headings are a broad field that examines the relationship between language and society, the speaker, individuals and groups. This discipline investigates various topics such as the study of language specific to social classes, factors forming groups, regional language use and languages of monolingual and multilingual groups, and language barriers. Sociolect, one of the sub-headings of sociolinguistics, deals with the language of a group within a large community. Sociolect (field/profession/cluster language) examines the vocabulary of a group's speech, the formation process of the language, its use, its relationship with other groups, and the benefits of using the group language. The first dictionary of Turkish, Dîvânü Lugâtı't-Türk, constitutes a rich source for sociolinguistic studies. This study discusses the vocabulary of the agricultural language in work as a field/professional language. In this respect, the agricultural language words in the work were identified and then classified and analysed. The study was designed in qualitative research design and document analysis was used as a qualitative data collection tool. The findings obtained were evaluated by content analysis, one of the types of qualitative data analysis. In Dîvânü Lugâtı't-Türk, 57 words related to agriculture were identified within the scope of field language. These words are classified under five headings: names of agricultural tools and equipment, names of available agricultural products, terms of methods used in agriculture, verbs related to agriculture and other vocabulary related to agriculture.
