Author :
Abstract
Malatya’nın adını Oğuzlar’ın Arapgirli Boyu’ndan alan Arapgir İlçesi’nin Berenge Mahallesi’nde yer alan, mimari özellikleri 1870’li yıllara işaret eden ve günümüzde Mehmet Sadık Gültekin ve oğlu Mustafa Gültekin adına kayıtlı olan konağın, Ermeni asıllı bir keşiş tarafından yaptırıldığı rivayet edilmektedir. Bodrum kat, zemin kat, Birinci kat ve ikinci kat olmak üzere dört katlı olarak inşa edilen konağın, bodrum katında yer alan tünelin aynı mahalledeki kiliseyle bağlantılı olduğuna inanılmaktadır. Arapgir evlerinin plan ve mimari özelliklerinin ana karakterini yansıtan Gültekin Konağı, özellikle bahçe sarnıcı, taş basamaklı ana giriş sundurması, taş döşemeli giriş sofasındaki üçlü olarak açılmış buğday v.b. zahire ambarı delikleri, bodrum kattaki zahire ambarına ait sürgülü buğday ve bakliyat alma kapağı, bodrum katta yer alan tünel, ahır çeşmesi ve ocak-fırın şöminesi ile dikkatleri çekmektedir. Özellikle girişlerindeki kapı tokmakları, ahşap dolap, kandillik, yüklük, seki ve raflardaki ince ve zengin işçilik, ahşap tavan sistemindeki doğallık ve estetik ile ön plana çıkmaktadır. Gültekin Konağı gibi özgün mimari kimliğe ve zengin dekorasyona sahip çok sayıda tarihi konak ve evin bulunduğu Arapgir, Anadolu’nun kültürel zenginliğinin büyük bir potansiyelini bünyesinde barındırmaktadır. Yöredeki tarihi kültür varlıklarının, özellikle de konak ve evlerin kapsamlı bir restorasyona ve işlev kazandırılmak suretiyle nefes alan, yaşayan mekanlar haline getirilmeye, turizme kazandırılmaya ihtiyaçları vardır.
Keywords
Abstract
Located in the Berenge District of Arapgir District of Malatya, which takes its name from the Arapgirli Tribe of the Oghuzs, the mansion, whose architectural features point to the 1870s and is currently registered in the name of Mehmet Sadık Gültekin and his son Mustafa Gültekin, was built by a monk of Armenian origin. It is rumored that it was built. It is believed that the tunnel in the basement of the mansion, which was built on four floors: basement, ground floor, first floor and second floor, is connected to the church in the same neighborhood. Gültekin Mansion, which reflects the main character of the plan and architectural features of Arapgir houses, especially the garden cistern, the main entrance porch with stone steps, the triple opened wheat in the stone-paved entrance hall, etc. It attracts attention with its grain warehouse holes, the sliding wheat and pulses receiving cover of the grain warehouse on the basement floor, the tunnel on the basement floor, the barn fountain and the hearth-oven fireplace. It stands out especially with the fine and rich workmanship on the door knockers at the entrances, wooden cabinets, oil lamps, chests, benches and shelves, and the naturalness and aesthetics of the wooden ceiling system. Arapgir, where there are many historical mansions and houses with unique architectural identity and rich decoration, such as Gültekin Mansion, embodies a great potential of Anatolia's cultural richness. Historical cultural assets in the region, especially mansions and houses, need a comprehensive restoration and function, turning them into breathing, living spaces and opening them up for tourism.
