Cumhuriyet Döneminde Türk Turizminin Geliştirilmesine Yönelik Yasal Düzenlemeler ve Kuruluşların Çeşitli Faaliyetleri (1923-1960)
Author :
Abstract
Anadolu’nun tarihi ve kültürel zenginlikleri cumhuriyet öncesi dönemde dikkatlerden kaçmamış ve bu zenginlikleri görmek için birçok seyyah Anadolu’nun hemen her bölgesine çeşitli amaçlarla seyahatler düzenlemiştir. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde turizm alanında yasal düzenlemelere nadiren yer verilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra ise 1923-1960 yılları arasında Türkiye’de turizm sektörünün gelişimi, çeşitli yasal düzenlemeler ve kurumsal yapılanmalarla şekillenmiştir. Cumhuriyet’in ilk on yılında turizm konusunda ciddi bir atılım yapılmazken, yalnızca Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tanıtım faaliyetleri üstlenmiştir. 1934’te Matbuat Umum Müdürlüğü’nün kurulmasıyla bu alanda ilk kurumsal adımlar atılmış, 1940’tan itibaren turizm işleri bu müdürlüğe devredilmiştir. 1943’te Turizm Dairesi kurulmuş, 1949’da kurum Basın-Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğü’ne dönüştürülmüş ve 1950’de Turizm Müesseselerini Teşvik Kanunu kabul edilmiştir. Türkiye’de çok partili dönemde turizm, Adnan Menderes hükümetleri tarafından öncelikli alanlardan biri olarak görülmüş; 1952’de Türkiye Turizm Kurumu kurulmuş, 1953’te Turizm Endüstrisini Teşvik Kanunu yürürlüğe girmiş ve 1957’de Basın, Yayın ve Turizm Vekâleti oluşturulmuştur. 27 Mayıs 1960 darbesi sonrası planlı kalkınma dönemine geçilmiş, turizm teşkilatının yeniden yapılandırılması gerektiği vurgulanmıştır. Yapılan bu yasal düzenlemeler ve çalışmalarla yabancı turistlere Türkiye’nin tanıtılması ve onların Türkiye’ye ziyaretlerinin arttırılması amaçlanmıştır. Bu çalışma, 1923-1960 yılları arası dönemdeki yasal ve kurumsal gelişmeleri inceleyerek turizm sektörünün kurumsallaşma sürecini analiz etmeyi, erken Cumhuriyet döneminde benimsenen politikaların sektöre etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Keywords
Abstract
The historical and cultural riches of Anatolia did not escape the attention of the pre-republican period, and many travelers traveled to almost every region of Anatolia for various purposes in order to see these riches. In the last periods of the Ottoman Empire, legal regulations in the field of tourism were rarely included. After the declaration of the Republic, the development of the tourism sector in Turkey between 1923-1960 was shaped by various legal regulations and institutional structures. While no serious breakthrough was made in tourism in the first ten years of the Republic, only the Turkish Touring and Automobile Association undertook promotional activities. The first institutional steps in this field were taken with the establishment of the General Directorate of Press in 1934 and from 1940 onwards, tourism affairs were transferred to this directorate. The Tourism Department was established in 1943, in 1949 the institution was transformed into the General Directorate of Press and Tourism and in 1950 the Law on the Encouragement of Tourism Institutions was passed. During the multi-party period in Turkey, tourism was seen as one of the priority areas by the Adnan Menderes governments; the Turkish Tourism Institution was established in 1952, the Tourism Industry Encouragement Law came into force in 1953 and the Ministry of Press, Broadcasting and Tourism was established in 1957. After the coup of May 27, 1960, a period of planned development began and it was emphasized that the tourism organization needed to be restructured. These legal regulations and studies were carried out with the aim of introducing Turkey to foreign tourists and increasing their visits to Turkey. This study aims to analyze the institutionalization process of the tourism sector by examining the legal and institutional developments in the period between 1923 and 1960 and to evaluate the effects of the policies adopted in the early Republican period on the sector.
