Türkiye’de Faiz Oranı Geçişkenliğinin Granger Nedensellik Analizi ile Araştırılması

Author:

Year-Number: 2022-32
Yayımlanma Tarihi: 2022-09-05 10:43:10.0
Language : Türkçe
Konu : Finans
Number of pages: 465-486
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Para politikası, merkez bankalarının ekonomi politikası hedeflerine ulaşmak amacıyla aldıkları kararlar ve yaptıkları uygulamaların bütünüdür. Para politikasının makroekonomik değişkenleri etkilemesi, parasal aktarım mekanizması yoluyla olmaktadır. Parasal aktarım mekanizmasının başlıca bileşeni faiz oranı geçişkenliğidir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de kısa vadeli faiz oranları ile piyasa faiz oranları arasındaki nedensellik ilişkisini ortaya koymaktır. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada, 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin veriler analiz edilmiştir. Bu kapsamda, TCMB BİST gecelik repo faiz oranı ile ihtiyaç, konut ve taşıt kredisi ile ticari kredi faiz oranları arasındaki ilişki Granger Nedensellik Analizi ile değerlendirilmiştir. Söz konusu yıllarda özellikle enflasyonda yaşanan artış nedeniyle, faiz oranı geçişkenliğine ilişkin güncel durumun ortaya konulması araştırmaya değer bulunmuştur. Çalışmada, BİST gecelik repo faiz oranı ile ihtiyaç, konut ve ticari kredi faiz oranları arasında karşılıklı olarak Granger nedensellik bulunmadığı görülmüştür. BİST gecelik repo faiz oranı ile taşıt kredisi faiz oranı arasında ise karşılıklı olarak Granger nedensellik bulunduğu gözlemlenmiştir. 2020 ve 2021 yıllarında faiz oranı geçişkenliğinde ve bu doğrultuda para politikasının etkinliğinde sorun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Abstract

Monetary policy is the whole of the decisions and practices taken by central banks in order to achieve their economic policy goals. The effect of monetary policy on macroeconomic variables is through the monetary transmission mechanism. The main component of the monetary transmission mechanism is the interest rate pass-through. The aim of this study is to reveal the causality relationship between short-term interest rates and market interest rates in Turkey. In the study, in which the quantitative research method was used, the data for the years 2020 and 2021 were analyzed. In this context, the relationship between CBRT BIST O/N repo rates and the rates of consumer, housing, vehicle and commercial loans was evaluated with Granger Causality Analysis. Due to the increase in inflation in the mentioned years, it is worthwhile to reveal the current situation regarding the interest rate pass-through. In the study, it was seen that there is no reciprocal Granger causality between BIST overnight repo rates and consumer, housing and commercial loans. It has been observed that there is a mutual Granger causality between BIST overnight repo rates and vehicle loans. It has been concluded that there is a problem in the interest rate pass-through and, accordingly, the effectiveness of monetary policy in 2020 and 2021.

Keywords