Türkiye Türkçesi Ağızlarında Bitki ve Hayvan Adlarında Renkler ve Türkçe Renk Adlarıyla İlişkilendirilmesi
Author:
Abstract
Renkler, hayatımızın pek çok noktasında yer almakta, yaşamımız renkler ile anlam kazanmaktadır. Türkçede geçmişten günümüze kullanılan bazı renkler ise bugün hem konuşma dilimizde hem de ağızlarda yerini korumaktadır. Eski Türkçede ve Türkçenin çeşitli dönemlerinde kaynaklardan ulaştığımız al, ak, gök, kara, kızıl renkleri bugün de kullanılmakta olan renklerdendir. Bu renkler, Türkiye Türkçesi ağızlarında bugün de yoğun olarak kullanılmakta, bitki ve hayvan adlarında varlığını göstermektedir. Yapılmış olunan çalışmada, bahsetmiş olduğumuz renk adlarının bitki ve hayvanların adlandırılmasında çokça kullanılan renk adları olduğu gösterilmektedir. Çalışmamızda öncelikle Eski Türkçede kullanılan renk adları ardından Türkiye Türkçesi bitki ve hayvan adlarında kullanılan renk adları kaynak taraması gerçekleştirilerek tespit edilmiştir. Bu tespitte kullanılan renk adlarının Eski Türkçede ve Türkçenin farklı dönemlerinde kullanılan renk adları ile ilişkisi ortaya konularak analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca biçimsel olarak renk içermeyen ancak anlamsal olarak Eski Türkçedeki renklerle bağlantılı olduğu düşünülen bitki ve hayvan adlarına da yer verilmiştir. Bu bakımdan çalışmamız kaynak taramasına bağlı olarak gerçekleştirilmiş olup Türkiye Türkçesindeki renk adlarının Eski Türkçedeki renklere bağlı olduğu, geçmişten günümüze tespit edilen renk adlarının Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alan bitki ve hayvan adlarında yoğun olarak kullanıldığı gösterilmeye çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Colors are present in many aspect of our lives, and our lives gain meaning with colors. Some colors used in Turkish from past to present maintain their place in both our spoken language and dialects today. The colors red, white, sky, black and red, which we have accessed from sources in Old Turkish and various periods of Turkish, are among the colors still used today. These colors are still used extensively in Turkish dialects of Turkey today and show their presence in the names of plants and animals. The study shows that the color names we mentioned are frequently used in naming plants and animals. In our study, firstly the color names used in Old Turkish, and then the color names used in Turkish plant and animal names were determined by scanning the sources. The color names used in this determination were analyzed by revealing their relationship with the color names used in Old Turkish and in different periods of Turkish. In addition, plant and animal names that do not formally contain color but are thought to be semantically related to colors in Old Turkish are also included. In this regard, our study was carried out based on source scanning and it was tried to show that the color names in Turkey Turkish are related to the colors in Old Turkish, and that the color names identified from past to present are intensively used in plant and animal names in Türkiye Turkish dialects.