Author:
Abstract
Bir coğrafi yer olarak Bulgaristan, Osmanlının fetihlerinden çok daha önce Asparuh Han önderliğinde Türklükle tanışmış idi. Tarihin, siyasetin, dinin vb. etkisi ile Bulgar Türklerinin Slavlaştığı bilinmektedir. Bu çalışma, Osmanlının fetih siyaseti ile bölgeye yerleştirdikleri Oğuz Türklerinin konuştuğu Türkçe üzerine eğilmektedir. Evlâd-ı fatihan Bulgaristan Türkleri; yüzyıllar boyunca bu bölgede yaşamış, çoğalmıştır. Balkan Savaşları ile başlayan Türklerin Balkanlar’dan sürülmesi 20. asra kadar süregelmiştir. Türklerin ayak bastığı her toprağa Türkçe de ayak basmış, yayılmış ve değişiklikler yaşamıştır. Bulgaristan Türkçesi, Gyula Nemeth’in sınıflandırması ile Doğu Rumeli Ağızları içerisindedir. Bulgaristan-Koşukavak ağzı, Türkiye’nin siyasi sınırları dışında kalmış olsa da söz varlığından ses ve şekil bilgisine Anadolu ağızlarına benzer niteliklere sahiptir. Bununla birlikte yine aynı başlıklarda çeşitli sebeplerle Anadolu ağızlarından ayrılan yönleri de vardır. Bu çalışma, Güneydoğu Bulgaristan ağızlarından olan Koşukavak ağzının karakteristik özelliklerine değinmektedir. Koşukavak, -Bulgarca resmi ismiyle Krumovgrad- Güneydoğu Bulgaristan’da nüfusunun çok büyük bir kısmını Türklerin oluşturduğu bir yerleşim yeridir. Todor Jivkov iktidarında çok yoğun olmakla birlikte bölge, Türkiye’ye yoğun göç vermiştir. Yine de bölgede etkin bir Türk nüfusu vardır. Türkiye’de ağız çalışmaları zenginken sınırlarımız dışında kalan ağızlarımız ile ilgili yapılan araştırmalar yurt içinde yapılanlara oranla azdır. Yapılan çalışmaların çok büyük bir kısmı da bölgeseldir. Bu çalışma ile yurt dışındaki Türkoloji araştırmalarına katkı sağlamak amaçlanmıştır. Çalışma oluşturulurken doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın kapsamı saha olarak sadece Koşukavak bölgesini kapsamaktadır. Çalışma, bilimsel anlamda ise ses ve şekil bilgisini kapsamaktadır. Çalışmanın sınırlılıkları ise çalışma sahasının yurt dışında olmasından ötürü örneklemin evreni tam anlamıyla karşılama durumundaki belirsizlik ve Kırcaali bölgesinde yapılan çalışmalar olmasına karşın doğrudan Koşukavak ile ilgili herhangi bir çalışma veya malzemenin olmamasıdır. Çalışma; giriş, fonetik özellikler, morfolojik özellikler, sözlük ve sonuç şeklinde başlıklandırılmıştır.
Keywords
Abstract
Bulgaria, as a geographical place, had been introduced to Turkishness under the leadership of Asparuh Khan long before the Ottoman conquests. History, politics, religion, etc. It is known that Bulgarian Turks became Slavs due to its influence. This study focuses on the Turkish spoken by the Oghuz Turks, who were settled in the region by the Ottomans' policy of conquest. Sons of conquerors Bulgarian Turks have lived and proliferated in this region for centuries. The expulsion of Turks from the Balkans, which started with the Balkan Wars, continued until the 20th century. In every land where the Turks set foot, the Turkish language also set foot, spread and experienced changes. Bulgarian Turkish is included in the Eastern Rumelian Dialects according to Gyula Nemeth's classification. Although the Bulgaria-Koşukavak dialect is outside the political borders of Turkey, it has similar qualities to Anatolian dialects, from vocabulary to phonetics and morphology. However, there are aspects of the same topics that differ from Anatolian dialects for various reasons. This study touches upon the characteristic features of Koşukavak dialect, which is one of the Southeastern Bulgarian dialects. Koşukavak, officially known as Krumovgrad in Bulgarian, is a settlement in Southeastern Bulgaria, where the majority of the population consists of Turks. Although it was very intense during the rule of Todor Zhivkov, the region gave intense immigration to Turkey. Still, there is an active Turkish population in the region. While there is a wealth of dialect studies in Turkey, research on our dialects outside our borders is less compared to the ones done domestically. Most of the studies carried out are regional. This study aims to contribute to Turkology research abroad. Document analysis method was used while creating the study. The scope of the study covers only Koşukavak region. It contains sound and shape information in scientific terms. Although there are studies conducted in the Kırcaali region, the uncertainty of whether the sample fully covers the universe due to the study area being abroad and the lack of any studies or materials directly related to Koşukavak are the limitations of the study. Study; They are titled as introduction, phonetic features, morphological features and conclusion.