Author:
Abstract
Klasik Türk Edebiyatı’nda zahit; âşık, maşuk ve rakip gibi oldukça önemli bir yere sahiptir ve özellikle rint-meşrep şairler tarafından bazı şiirlerde olumsuz bir bakış açısı ile söz konusu edilmektedir. Bu çalışmada Klasik Türk Edebiyatı’nda zahide dair bir unsur olarak tespihin riyakârlık göstergesi şeklinde kullanımı konu edilmiştir. Çalışmamızın amacı divan şiirinde zahit karakterinin tespihi riyakârlık bağlamında kullandığı ifade edilen beyitleri tespit etmek ve bu bağlamda değerlendirmelerde bulunmaktır. Bu sayede rint-meşrep şairler tarafından elinde tespihi ile riyakâr olarak telakki edilen zahide karşı divan şairinin bakış açısı ortaya konulacaktır. Bu bağlamda Klasik Türk Edebiyatı’nda farklı yüzyıllardan 100’den fazla divan incelenerek divan şiirinde zahide dair bir unsur olarak tespihin riyakârlık sembolü olarak görüldüğü beyitler tespit edilmiştir. Çalışmamıza aynı beyit içerisinde zahit, tespih, riyakârlık vb. unsurların bir arada bulunduğu beyitler dahil edilmiştir. Bu çalışma ile divan şiirinde zahit tipinin tespihi riyakârlık sembolü olarak bulundurması ve böylece halkın dinî duygularını suistimal etmesi üzerine tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
Zahit has a quite important place like lover, beloved and rival in Classical Turkish Literature and especially have been expressed with a negative perspective by rint-meşrep poets in some poems. In this study, using as hypocrisy indicator of rosary as an element of zahit is subjected in Classical Turkish Literature. The aim of our study is to determine the couplets that are expressed to use the rosary in the context of hypocrisy by zahit character in divan poetry and to make evaluations in this context. In this way, the point of view of the divan poet will be revelead against the zahit who is considered by the rint-meşrep poets as a hypocrite with the rosary in his hand. In this context, more than 100 divans of classical Turkish literature have been examined and couplets have been identified in which rosary is seen as a symbol of hypocrisy. In the same couplet zahit, rosary, hypocrisy etc. couplets containing elements are included to our study. In this study are made determinations and evaluations about zahit type’s possession as a symbol of hypocrisy the rosary and thus abuse the religious feelings of the people in the divan poetry.